Afb. 3: 's Lands Zeemagazijn in Vlissingen. Kopergravure z.n. en z.j. RAZ, ZGZei.
Hl. 11-1258.
gen, met musketten, lonten en buskruit, voor compagnieën van het Portugese le
ger te combineren met uitvoer van proviand naar en verhuur van schepen voor de
hulpvloot van de Republiek voor Portugal3".
Wapenproductie in Zeeland
De Zeeuwse producenten van de verschillende wapens en munitie zijn terug te
vinden in de rekeningen te water en le land van de ontvanger-generaal en de re
keningen van de opperboekhouder van de VOC. De producenten voor de Admi
raliteit en die voor 's lands magazijnen worden alleen duidelijk bij directe leve
ranties. Gedurende het laatste kwart van de zestiende eeuw kwamen deze
sporadisch voor, omdat allerlei handelaren als tussenpersonen optraden. Van cali
bers en musketten bijvoorbeeld weten we dat ze ook gefabriceerd en geleverd
werden door lokale wapensmeden. Bovendien waren er twee buskruitmolens, te
Middelburg en Vlissingen, actief. In 1593 had slechts één eigenaar van een ijzer
molen te Veere hel octrooi om harnasplaten te stansen, terwijl sinds 1592 één
harnasmaker harnassen mocht produceren en polijsten"'7. In de jaren negentig van
de zestiende eeuw betrok Zeeland bronzen kanonnen van de geschutgieter van
Holland, Coenraet Anthonisz. te Den Haag. Op de aanwezigheid van zwaardve-
36. J.l. Israel. The Dutch Republic and the Hispanic World. 339.340. ARA. Admiraliteitsarchieven,
Res.Adm.Zeeland, inv.nr. 2462. 11.02.1641, inv.nr. 2463. 10.06.1641, 17.07.1641, 28.02.1642. inv.nr.
2464, 18.03.1643.
37. RAZ. Archief Rekenkamer C. rek. lande, inv.nr. 10. 200. 224. RAZ. Archief Slaien van Zeeland
en Gecommitteerde Raden. Gedrukte Notulen van de Resoluties Stalen van Zeeland, inv.nr. 8.
05.11.1591. 185.06.11.1591. 186. inv.nr. 9. 16.02.1592, 84. 14.01.1593,42, 16.01.1593.44. Het be
trof een octrooi voor harnasmaker Henrick Suyterinck te Middelburg voor zes jaren en een octrooi
voor Roelant Pielersen Smit voor tien tot twaalf jaren om harnasplaten te slaan en allerlei soorten ko
gels te gieten.
50
