Verloskunde
Normale bevallingen worden begeleid door vroedvrouwen. Net als chirurgijns le
ren vroedvrouwen het vak in de praktijk. In 1668 wordt in Amsterdam een exa
men voor vroedvrouwen ingesteld, dat wordt afgenomen door leden van het Col
legium Medieum en de praelector van de chirurgijns8. Vroedmeesters
(gespecialiseerde chirurgijns) beperken hun verloskundige werkzaamheden lot
het zogenaamde afhalen van de vrucht. In 1746 wordt in Amsterdam een apart
examen voor vroedmeesters ingesteld". In de achttiende eeuw krijgen ook enkele
academisch geschoolde medici, zoals Frederik Ruysch, Paulus de Wind en Petrus
Camper, belangstelling voor de praktische verloskunde.
Middelburg
Het Sint Pieters Gasthuis of Binnengasthuis te Amsterdam en het Gasthuis te
Middelburg zijn in de zeventiende eeuw belangrijke ziekenhuizen in de noorde
lijke Nederlanden. Hel Gasthuis te Middelburg werd gesticht in de dertiende
eeuw1". Het stadsbestuur stelt in 1658 een anatomische snijzaal voor hel onderwijs
van chirurgijns en vroedvrouwen in. Het Collegium Anatomico-Chirurgicum
Medioburgense. benoemd door het stadsbestuur en bestaande uit twee chirurgijns
en drie doctores medicinae. fungeert als bestuur van het plaatselijke onderwijs in
de anatomie en chirurgie". In 1650 wordt de Illuslre School van Middelburg
geslicht1-. Verloskunde wordt er voor hel eerst onderwezen in 1730. Aarnoud
Helvetius 1690-1742) is de eerste lector anatomie en chirurgie: later zal hij ook
verloskunde doceren". Paulus de Wind wordt in 1750 benoemd lol lector in de
anatomie, chirurgie en verloskunde".
Familie De Wind
De familie De Wind heeft vele geneeskundigen en leraren voortgebracht. Ver-
kroost heeft een stamboom van de familie De Wind gepubliceerd'Het familie
wapen toont een windhond"1. Hieronder volgt een korte kroniek van de familie.
8. Gemeentearchief Amsterdam, Archief van hel Collegium Medieum Amstelodamcnse. Extract uyt;
het Register van de willekeuren der Stad Amsterdam gepuhhceert de 7 Maart 1668.
9. Eeghen. Gilden. 94. Gemeentearchief Amsterdam, archief van het chirurgijnsgilde. Gildenarchief
nr. 366: ordonnantie van 31 januari 1746.
10. Kool-Blokland, De zorg gewogen, 13-14.
11. Moulin. II'i.story Surgery. 174.
12. Lindeboom. Medische Weienschap Nederland. 36.
13. Hoorn, Geneeskunde Zierikz.ee. 33.
14. Verkroost, levensbeschrijving de Wind. 14.
15. Verkroost. Levensbeschrijving de Wind. 14-16.
16. Rietstap. Armorial General: Windt (de) - Zél(ande). een rennend hondje en drie ballen. Onder
de handschriften van S. de Wind 1793-1859). een negentiende-eeuwse jurist, is ook een wapen alge
beeld. een met waterverf gekleurd kustland schap met op de voorgrond een springende hond omringd
mei klavertjes-drie. Zeeuwse Bibliotheek/Zeeuws Documentatiecentrum (ZDC). Middelburg.
59