schrijft Frederik Nagtglas een herdenkingsartikel over het geslacht De Wind. dat
eindigt met de woorden 'zodat met hem een geslacht uitsterft waarvan gezegd
kan worden dat het met eer heeft bestaan en waarop Zeeland roemen mag'29.
Paulus de Wind
Paulus de Wind wordt op 8 mei 1714 in Middelburg geboren. Hij bezoekt daar
de Latijnse school. In 1728 gaat hij. samen met zijn oudste broer Johan, naar
Amsterdam om er geneeskunde te studeren"'. Het medisch onderwijs wordt daar
verzorgd in het Binnengasthuis en staat onder leiding van het Collegium Chirur-
gicum. Het is dus formeel buiten het Athenaeum Illustre geplaatst. De Wind be
zoekt de Stads- en Gasthuis-apotheek. Hij volgt lessen anatomie bij professor
RoëlF' en botanie bij professor Burman32. Dc Wind heeft waarschijnlijk een of
meer publieke, door Roëll uitgevoerde ontledingen bijgewoond. Hel Anatomv-
boek van hel Chirurgijnsgilde maakt melding van verscheidene ontledingen door
Roëll in die tijd. Op 5 december 1729 een 'vrouwelijk subject uyt het Gasthuys',
tussen 23 januari en 4 februari 1730 'een manspersoon' en op 18 januari 1731
'een vrouwelijk subject uyt het Gasthuys'". Een ontleding vindt slechts een- tot
tweemaal per jaar plaats, uiteraard alleen in de winter. De Wind volgt in 1730
ook colleges bij Schlichting over de Institutioms mediccie van Boerhaave34.
Paulus de Wind vervolgt zijn studie geneeskunde aan de universiteit te Leiden.
Hij wordt daar op 15 september 1731 ingeschreven. In Leiden bevinden zich stu
denten uit alle delen van de wereld, zelfs uit Moskou. Boerhaave doceert van ne
gen tot tien uur in hel academiegebouw. Van twee tot drie uur wordt een college
scheikunde verzorgd door Gaubius en het uur daarna college anatomie door Albi-
nus35. Het is in die tijd gebruikelijk om naar Parijs te gaan en daar lessen in de
verloskunde te volgen. Aan de Nederlandse universiteiten wordt eerst in 1747
met theoretisch verloskundig onderwijs begonnen36. In de nazomer van 1734 ver
trekt Paulus de Wind in het gezelschap van Johannes Burman en Johann
Boswell' naar Parijs, 'om ook de kennis der Vroedkunde en het Sleensnyden
machtig te worden"8. In Parijs woont De Wind in hetzelfde huis als Jacob van
Dieden, later 'voornaam Operateur te Utrecht'". Hij volgt lessen anatomie bij
29. Middelburgsche Courant27 maart 1889.
30. Wind. Geklemd hoofd. 2.
31Willem Roëll 1700-1775werd in 1731 benoemd tot hoogleraar in de heelkunde te Amsterdam.
Hij was tevens stadsvroedmeesler en voorlezer voorde vroedvrouwen.
32. Johannes Burman (1707-1779) was sedert 1728 hoogleraar in de botanie te Amsterdam. Hij
volgde Ruysch op als directeur van de Hortus Botanicus.
33. Gemeentearchief Amsterdam, archief van het chirurgijnsgilde, Gildenarchief nr. 366: Anatomy-
boek van hel Chirurgijnsgilde.
34. Wind, Geklemd hoofd. 11
35. Strien. William Sinclair. 2689.
36. Reeuwijk. Vroedkunde en Vroedvrouwen. 63.
37. Vcrkroost, Levensbeschrijving de Wind. 14. Johannes Boswell (1733-1780) promoveerde op 1
november 1756 op het proefschrift 'De Ambra'. Hij was de laatste Britse student die bij Boerhaave
promoveerde.
38. Wind. Geklemd hoofd. 2.
39. Wind, Geklemd hoofd. 12.
64
