Afb. 5: Titelblad van 'l Geklemd
hoofd geredt Middelburg 1751), het
belangrijkste boek van Paul us de
Wind.
'T GEKLEMD
O O F t
GEREDT:
PAU
OPERATEUR VAN ZEELAND,
AH AT: C Hl R ART. OIIST: LECTOR,
STADS DOCTORSTEENS NTD ER
EN VROED MEESTER*
TE M I<D <D E L B U RGy
By PIETER G I i, L E N,
Bockvcrkoopcr.
ter. maar oordeelt kritisch over diens opvattingen omtrent 'de kwade liggingen
van de baarmoeder' en over diens afwijzing van hel gebruik van instrumenten'.
In 1736 en in 1743 wordt De Wind geconfronteerd met kinderen met een wa
terhoofd hydrocephalusHij probeert zonder succes een kering op de voet: "De
Hoofden bleven zoo hoog in beide, dat ik de Kinderen by de voeten kon halen,
doch volgden niet. voor dat het water er uitgeloopen was'"'. Hij concludeert dat
hydrocephalus betrekkelijk zeldzaam is en geen belangrijke oorzaak van het ge
klemde hoofd kan zijn. In 1742 schrijft De Wind over het probleem van het ge
klemde hoofd aan Jacobus Hovius te Amsterdam" "Maar genomen, dal het
Kindshoofd reeds zo ver gezakt is. dat de kruin geboren staat, en het onmogelijk
is met de hand er achter te komen, wat dan?'. Bij een inmiddels overleden kind
kan de haak of puntschaar uitkomst bieden, maar de Wind kent geen oplossing
voor het levende kind.
Hij blijkt inmiddels op de hoogte van het bestaan van hel Roonhuysiaans ge
heim en schrijft in dezelfde brief aan Hovius: 'Men zegt. gelijk U Ed; mogelijk
61Nuyens, de Wind1087.
62. Wind, Geklemd lioqfd. 73.
63. Jacobus Hovius (1710-1786) promoveerde in 1736 ie Leiden. Hij was geneesheer van hel Bui
tengasthuis te Amsterdam en heeft een collectie botten met ziekelijke veranderingen samengesteld,
w elke in het Anatomisch Museum van de Universiteit van Amsterdam wordt bewaard.
71
