lislipij
Afb. 3: De Oude Kerk in Middelburgwaar Smijtegelt heeft gepreekt en ook werd be
graven. ZA. KZGW. Zelandia Illuslrata 11 - 593.
Frappant is nu, dat er meerdere verhalen in omloop blijken te zijn die precies
op dat over dominee Smijtegelt lijken. Zo geeft Anne van der Meiden in zijn be
kende boek over de 'zwartekousen-kerken' een voorbeeld van wonderverhalen
die in bevindelijk-gereformeerde kringen geliefd zijn. Het betrof de predikant
Hendrik de Cock (1801-1842), die in de Nederlandse kerkgeschiedenis bekend
staat als de 'Vader van de Afscheiding'. Deze omstreden figuur werd eens na af
loop van een preekbeurt opgewacht door twee booswichten. Die wilden hem,
toen hij over een brug zou gaan, in het water gooien. Maar toen de dominee pas
seerde, zagen de mannen twee gestalten naast hem. Dat durfden ze niet aan en ze
vluchtten. 'Ik heb het verhaal van oude zwaren in verschillende versies gehoord',
schreef Van der Meiden in 196844.
Wie hier nog zou denken dal slechts de namen van Smijtegelt en De Cock zijn
verwisseld, wordt uit de droom geholpen door een andere overlevering uit het
hoge noorden die een volmaakte kopie van het Zeeuwse verhaal lijkt te zijn. In
44. A. van der Meiden. Welzalig is het volk. een bijgewerkt en aangevuld portret van de zwarte-
kousenkerken Baarn 1981) 144-145.
105
