maal de naam 'Thielen' genoemd. Geoordeeld naar de tekst zal waarschijnlijk de eerste keren ook Thielen" bedoeld zijn. 49. Jan van Eijnaüen stichtte in 1455 een heremilage even ten noorden van Lichtenberg, die in 1489 tot een klooster der Observanten is uitgegroeid. In 1578 werden de kloosterlingen verdreven. In 1639 werd het klooster weer bewoonbaar gemaakt en betrokken door de recollccten uil Maastricht. Hel klooster heelt tol de Franse Revolutie een bloeiend bestaan geleid. In 1851 werden de overblijf selen van Slavantc door de Maastrichtse 'Groolc Sociëteit' aangekocht, die er een casino bouwde, vermoedelijk op een daartoe opgehoogd gedeelte (De monumenten van geschiedenis en kunst in de provincie Limburg; de monumenten in de gemeente Maastricht. Arnhem 1974. 765—766). 50. Wat in het reisverslag wordt bedoeld met 'een huis dat na den bouheer de naam draagt", is niet duideli jk. Beverbeek is een gehucht dat in elk geval vanaf de zestiende eeuw bewoond was. In 1642. ten tijde van de godsdienstoorlogen, werden de vijf hoeven waaruit hel gehucht bestond, in brand ge sloken door Hessische soldaten. Slechts de Grote Hoeve en de Kleine Hoeve werden hersteld. De Kleine Hoeve is afgebroken in 1730. zodat alleen de eerstgenoemde en een in 1680 gebouwde Nieuwe Hoeve overbleven. De eigenaar van de Nieuwe Hoeve verkocht zijn bezitting in 1734 aan de Luikenaar Peter Joseph Lijs. Waarschijnlijk is dc laatst genoemde hoeve ingericht als herberg, daar van dc Grote Hoeve wordt vermeld dat die zich in slechte staal bevond rond die tijd (Grevenbroeker Echo's. Uitgave van de Geschied- en Heemkundige Kring De Goede Stede Hamont. 1993. 1-2). 51. In 1206 zou Hertog Hendrik aan dc minderbroeders toegestaan hebben achter zijn kasteel De Swane een klooster te bouwen. Oorspronkelijk zou De Zwaan dus de historische plek kunnen zijn waar eens Hertog Hendriks jachtslot stond. Hel is niet bekend wanneer dit pand in particuliere han den is gekomen. In 1519 echter verkochten de erfgenamen van Andries de Moll en zijn echtgenote Catharina de Allaer hun parten in hel huis De Zwaan, dat toen een 'domus lapidea. area ac domus posterior, ipsis mutuo coadjacentes' was, wat kan duiden op twee gebouwen die bij elkaar hoorden. In de Bossche Schepenregisters komt in 1530 De Zwaan voor als vergaderplaats voor de Schutterij De Jonge Voetboog. In 1806 wordt Dc Zwaan, gelegen op de Pensmarkt, een voornaam logement ge noemd (A. Mosmans, Oude namen van huizen en straten te 's-HertogenboschA.F.O. van Sasse van Ysselt, De voorname huizen en gebouwen van 's-Hertogenbosch). 52. Na de inname van 's-Hertogenbosch in 1629 door Frederik-Hendrik werd dc Sint Jan aan de Pa radeplaats de Grote kerk genoemd (A..), van der Aa, Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden. Veertien delen. Zaltbommel 1976-1980. Onveranderde herdruk uitgave Gorinchem 1839-1851. Deel 5, 484). 53. De Kruiskerk is de kruisbroederkerk in de Kruisbroederstraat. Na de overgave van Den Bosch in 1794 werd deze kerk door de Fransen als broodbakkerij gebruikt (idem, 487). 54. De predikant Van Wingerden heeft hel beroep naar Middelburg aanvaard. (Zie dc korte biografi sche aantekeningen). 55. In het Rijksarchief Arnhem, toegangsnummer 0336. inv.nr. 6, "Handelingen van dc Christelijke Synodus van Gelderland! en Graefschap Zutphen. gehouden binnen Nijmegen den IS"1' augustus en volgende daegen 1736'. wordt Adriaen Gustaef Wilhem Frederik van den Heuvel uit de classis van Maastricht als lid van de vergadering genoemd. Na de ledenopsomming en de gekozen moderatoren worden de verschenen deputaties opgesomd, onder meer Jacob Bolwerk, predikant le Maastricht. Hel gaal hier om een jaarlijkse kerkvergadering waarin vooral huishoudelijke zaken worden besproken. 56. De kerk moet de hervormde kerk geweest zijn. In 1717 is bij zware storm de torenspits afgebro ken, waarna de kerk een plat dak behield (Van der Aa, Aardrijkskundig woordenboek, deel 12, 639). 57. Dit kan alleen de Grote Kerk geweest zijn. die in 1736 in gebruik was bij de hervormde ge meente. Na afbraak wegens bouwvalligheid in 1844 werd een nieuw gebouw geplaatst, dat nog steeds gebruikt wordt door dc hervormde gemeente. De in 1517 voltooide toren is gespaard gebleven. (Inlichting gemeentearchivaris van Gorinchem. R.F. van Dijk. waarvoor hartelijk dank). 58. Hel woord 'garotte' (Frans) betekent: 'ijzeren band waarmee ter dood veroordeelden werden gewurgd". Wat in het Dagregister bedoeld wordt is niet duidelijk. 59. Willemstad is in 1583 gebouwd en werd versterkt door Willem i. prins van Oranje, om in oor logstijd een eventuele zeemacht le beletten Holland en Zeeland te scheiden. De kerk moet de her vormde kerk zijn geweest op hel Kerkhof, een gebouw van achthoekige vorm. met een hoog koepel dak waarop een rond houten torentje prijkte. In 1640 is het speelwerk op de toren aanbesteed bij een horlogemaker in Dordrecht. Misschien heeft het gezelschap hel speelwerk nog kunnen zien. in elk geval bestond het nog wel in 1678 (Van der Aa. Aardrijkskundig woordenboek, deel 12. 438—439). 136

Tijdschriftenbank Zeeland

Archief | 2001 | | pagina 146