Antwerpen, streek in 1599 te Middelburg neer. waar hij in 1617 overleed. Hij stond in contact met
vele geleerden uit zi jn lijd en was zowel begaafd als veelzijdig. Zo is hij de ontwerper van de oudst
bekende Nederlandse grammatica, maar ook schreef hij onder meer theologisch werk en verrichtte hij
sterrenkundige waarnemingen, die door Van Lansbergen zijn gepubliceerd. Van Radermachers veel
zijdigheid getuigt een bewaard gebleven notitieboek, het Album Rotarii, waarin fragmenten zijn op
genomen van een groter, verloren gegaan, geschrift, dat als opschrift droeg 'Locis Communis'. De
zelfde titel werd nadien ook door Isaac Beeckman voor diens aantekeningen gebruikt. Zie: K.
Bost oen: 'Kaars en Bril. De oudste Nederlandse grammatica'. In: Archief kzgw 1984: Idem, Bonis in
bnnwn. Jolian Radernutcher de Oude (1538-1617), humanist en koopman. Hilversum, 1998; idem.
Het album J. Rotarii. Tekstuitgave van het werk van Jolum Radernutcher de Oude 1538-1617). Hil
versum 1999. Voor de wetenschappelijke interesse van andere telgen van de familie Radermacher,
zoals Samuel, Johan Cornelis (1700-1748), Daniël in. of Johan C.M. Radermacher, zie: Davids. Zee
wezen en wetenschap; Zuidervaart, Van 'kunstgenoten' en hemelse fenomenen. Vgl. ook: mmv 2,
1153-1156.
127. De gelecrdennaam 'Rotarius' is ook gehanteerd door de predikant Andreas Radermacher uit
Colijnsplaat. Zie de veilingcatalogus van zijn in 1653 te Middelburg geveilde bibliotheek Catalogus
variorum, et insignium librorum Andreas Rotarius. Middelburg (Jaques Fierens) 1653. (Paris. bn, q
2164).
128. Er bestond een directe familieband tussen de familie Radermacher en de natuurfilosoof Isaac
Beeckman. In 1692 huwde Daniël Radermacher, de tweede zoon van Johan Radermacher. baljuw van
Middelburg met Maria Beeckman. Zij was de kleindochter van Jacob Beeckman. de lievelingsbroer
van de natuurfilosoof met wie deze in Rotterdam nauw had samengewerkt. Uit dit huwelijk stammen
diverse wetenschappelijk geïnteresseerde Radermachers uit de achttiende eeuw. Blijkens nagelaten
aantekeningen was de laatste telg van dit geslacht, Daniël ut Radermacher, zich deze familietraditie
terdege bewust (za, familiearchief Schorer, onder 'Radermacher').
129. Met een vroegere claim voor een uitvinding van de verrekijker rond het jaar 1590 is inmiddels
door wetenschapshistorici voldoende afgerekend. Een nauwgezette analyse van de feiten geeft onder
meer Turner, in: 'Animadversions on the origins of the microscope'. In: J.D. North en J.J. Roche, The
Light of Nature. Essays in the History and Philosophy of Science presented to A.C. Crombie. Dor
drecht 1985. 193-207. Daarbij komt hij tol de conclusie dat met grote waarschijnlijkheid de uitvin
ding van de 'Hollandse verrekijker' inderdaad valt terug te voeren lol aan hel Zeeuwse Middelburg,
maar dan omstreeks het jaar 1608. Vgl. ook: C. de Waard jr., De uitvinding der verrekijkers. Eene bij
drage tot de beschavingsgeschiedenis. Den Haag 1906; A. van Helden. 'The invention of the tele
scope". In: Transactions of the American Philosophical Society 67, part 4 1977). Vgl. ook M. Dege-
naar, 'De lange weg van lens tol microscoop'. Zeeuws tijdschrift 38 (1988) 54-64.
130. Zie Zuidervaarl, Van 'konstgenoten'en hemelse fenomenen. 363—365.
131. Op een enkeling na - de Vlissingse predikant Adrianus Uyterschout - zijn de leerlingen
van De Mey niet bij name bekend. Wellicht dat nader onderzoek hierin nog licht kan brengen. Voor
Uyterschout, zie: Wielema, Ketters en Ve dichters, 81
Gebruikte afkortingen
kzgw: Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen
kb: Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
za: Zeeuws Archief, Middelburg
zb: Zeeuwse Bibliotheek, Middelburg
UBa: Universiteitsbibliotheek Amsterdam
ubl: Universiteitsbibliotheek Leiden
ubu: Universiteitsbibliotheek Utrecht
ubg: Universiteitsbibliotheek Groningen
ubm: Universiteitsbibliotheek Maastricht
vu: Universiteitsbibliotheek Vrije Universiteit, Amsterdam
40