De onregelmatige vorm van het complex, dat welgeteld uit zes aparte bouwde
len bestaat, wijst erop hel gebouw in meerdere fasen lot stand kwam. De kern
gaat mogelijk terug lot de tijd van de stadsvergroting in de tweede helft van de
dertiende eeuw. Dit oudste, ongetwijfeld veel kleinere huis, kan gaandeweg zijn
uitgebreid tot hel vrij ingewikkelde complex dat bij Goliath staat aangegeven. In
de huidige toestand is vooral in het achtergedeelte van het gebouw, dat nog is
voorzien van in steen overwelfde kelders, veel bewaard gebleven van het oude
huis. Tol 1888 was de laatmiddeleeuwse verschijningsvorm van dit bouwdeel
waarschijnlijk nog aan de buitenzijde afleesbaar. Bij de verbouwing tot museum
werd de achtergevel vernieuwd en werd de lagere kamer aan de oostzijde met
een verdieping verhoogd en onder een kap gebracht met de rest van de achter
vleugel. Restauratiewerkzaamheden in 1998 brachten aan het licht dat het groot
ste deel van het metselwerk en van de balklaag van de verdieping nog behoren
tot het oude huis. De achtervleugel bezit een eiken balklaag van moer- en kinder
binten. Het hout voor deze balklaag kon, dankzij de medewerking van de Rijks
dienst voor de Monumentenzorg, dcndrochronologisch worden gedateerd. Hel
hout werd gekapt tussen 1565 en 1578. Het is dus mogelijk dat de achtervleugel
nog gebouwd werd voor de oude rentmeester Tuyl van Serooskerke." In de drie
grote achterkamers zijn boven de huidige, achttiende-eeuwse stucplafonds de
restanten bewaard gebleven van een tweetal oudere fasen van plafondafwerking.
In de oudste toestand was de eiken balklaag beplakt met papierbehang op een
wijze die in de Zuidelijke Nederlanden aan het eind van de zestiende eeuw ge
bruikelijk was, maar die in ons land lot op heden zelden is aangetroffen: het be
hangsel was in vrij kleine vellen om de balkjes heengeplakt.-" Deze vellen waren
in houtsnedetechniek bedrukt met kleine bloemetjes die vervolgens met de hand
rood waren ingekleurd. In de loop van de zeventiende eeuw werd dit behangsel
verwijderd en vervangen door een plafondafwerking van leemstuc die recht
streeks legen de kinderbalkjes werd aangebracht. Van het papierbehang waren in
1998 slechts nog snippers terug te vinden. Het patroon was afleesbaar doordal dit
in negatief zichtbaar was aan de binnenzijde van hel leemstuc. Aangezien de eer
ste drie bewoners van het huis na 1576 - achtereenvolgens Arcnl van Dorp uil
Mechelen, Pieter de Rijcke uit Gent en Lieven de Meulenaere uil Gent - afkom
stig waren uil de Zuidelijke Nederlanden, is een datering voor het papierbehang
niet met zekerheid te geven. Het feit dat op de balken zelf géén beschildering is
aangetroffen, lijkt ervoor te pleiten dal het behang reeds kort na de bouw werd
aangebracht. Bijna alle oude balklagen die in Middelburgse huizen zijn aange
troffen, tonen immers een decoratieve beschildering met behulp van sjablonen.
Ook de noord-zuid lopende middenvleugel van het huidige gebouw beval nog
restanten van het huis dat door Goliath in het midden van de zeventiende eeuw
zo zorgvuldig werd opgetekend. De indeling is weliswaar in de achttiende eeuw
geheel gewijzigd, maar aan de buitenzijde is te zien dal het muurwerk voor een
deel nog bestaat uit oud metselwerk. Links van het huidige, uitgebouwde trap
penhuis op de westelijke binnenplaats is de moet afleesbaar van de aangebouwde
kamer aan deze zijde, die in de negentiende eeuw werd verwijderd. Ook dit hoog
opgaande muurwerk dateert dus in ieder geval van vóór 1654 en behoort in aan
leg niet tot de achttiende-eeuwse delen van hel complex.
49
