PRIJSVRAGEN
219
loovig zijn mogt te openen, ook dan zou men onze poging niet als nutteloos kunnen
beschouwen. Hoe het zij, de vraag zou gewis de nuttigste, de edelste zijn, die immer
door eenig genootschap was voorgesteld geworden. De schrijver dezer missive laat
aan het rijper oordeel van uegestr. over, welk gebruik van deze gemaakt kan worden,
terwijl hij de eer heeft met de meeste hoogachting te zijn, Uegestr. dw. dn. N
Indiener Anonieme briefschrijver N (inv.nr. 98, nr. 178).
Opmerkingen Deze conceptprijsvraag wordt voorafgegaan door de volgende
brief:
Weledelgestr. heer, Met weemoed las ik wederom in de courant
van heden de onmenschelijke handelwijs der opkoopers van de
noodzakelijkste eetwaren, die zich op sommige plaatsen niet eens
meer ontzien, om den rijken, met tranen van God afgesmeekten
voorraad, te vernielen! - Tevergeefsch heeft dan de nijvere hand
werksman zich in 't zalig vooruitzicht, om geen brood gebrek meer
te lijden, verheugd! Tevergeefsch is het dan dat de grootst mogelijke
overvloed van de meeste producten alomme aanwezig is! Te ver-
geefsch streelden zich alle weidenkenden, alle menschen, vrienden
met de hoop om de knellende duurte te zien verminderen, wijl
eenige weinige onverlaten, Gods zegen, en 's Konings edele pogin
gen, opnieuw staan te verijdelen. Deze en soortgelijke klagten doet
en hoort men dagelijks! Doch wat baten klagten? En wat kunnen
enkele particulieren ook tenminsten hebben de middelen om hunne
landgenoten de oogen te openen, om de gevoelens der schranderste
vernuften te vernemen en eindelijk om de doelmatigst gekeurde
middelen aan s lands regering voor te dragen. Zou het Zeeuwsch
Genootschap den taak vervullen, het zou den eewigen dank harer
lijdende natuurgenoten oogsten en zich de bescherming van haren
opperheer waardig toonen. De schrijver dezer missive geeft der-
halven aan uedgestr. in consideratie: of het niet goed zou zijn op
de eerstvolgende of desnoods op eene extraordinaire vergadering
voor te stellen het uitschrijven van deze buitengewone prijsvraag,
te beantwoorden, b.v. voor den len januari 1808. Daar het te
voorzien is, dat de prijzen der onontbeerlijkste eetwaren door den
verfoeielijke handelwijze der opkoopers, ondanks den gezegenden
overvloed, die alom aanwezig is, wederom tot eenen onmatigen
prijs zullen stijgen, en op die wijze de natie niet meer wezen zou
dan de speelpop van eenige onverlaten, die niet met het geld, maar
met het zweet en bloed hunner medeburgers woekeren; zoo stelt
het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen de navolgende
prijsvraag voor:
Conceptprijsvraag 230
Daar ook zelfs de fijnste olie de eigenschap heeft om het koper aan te tasten en door
aanvreting van het zelve koper groen te maken, en ook het ijzer te doen roesten,
en zulks op den duur nadeelig is voor alle werktuigen, die zonder olie niet in gang
kunnen blijven of behoorlijk gebruikt worden, uurwerken, luchtpompen en andere
natuurkundige werktuigen; daar verscheidene uitgedachte en aangeprezene middelen