PRIJSVRAGEN
225
zelfs gewigtig, wat de details van aanleg, onderhoud en rendement
eener geheel aparte blanke colonie betreft die het alleen schijnt te
bedoelen, laboreert mijns inziens aan te veel zwarigheden, om, zon
der een zeer groot gebrek aan volkslaven en zonder de volstrekte
onmooglijkheid die te bekomen, ooit uitvoerbaar te worden: wie
zoude op een zesde van zijn verdienste, jaren lang arbeiden willen?
zwakker erkent Zed. den blanken tegen de hitte, dan den neger,
elk werk niet, geen suikerbouw, is hem mooglijk; alles, huizen en
plantgronden, moet gereed zijn om de colonisten te ontvangen. Wie
zal dit, eer zij er zijn, zullen dit de actuele bewoners bewerkstelligen?
en vooral, particulieren zullen zoo een voorschot evenmin vragen,
als Z.M. voor elke 100 huisgezinnen, telkens eenige tonnen gouds ter
dispositie van de onderneming stellen. Mijn gevoelen is derhalven,
dat het plan van d'hr. Lammens noch geheel noch gedeeltelijk in
aanmerking komen kan en dat het Genootschap voor alsnog en tot
dat eene meerdere schaarsheid van slaven op buitengewone middelen
doet denken of die noodig maakt, de vraag, zoo als zij ligt, te vergeefs
zoude uitschrijven. Het groot en practicaal nut der zaak in 't algemeen
echter, doet mij. nog meer wenschelijk, dan eene geheele terzijdestel
ling schijnen deze zelve vraag, door eenige bijgevoegde periode meer
van applicatie te maken op eventueel transport of aankweeking van
werkdieren, waarvan, zoo veel mij occurreerd, noch in 't plan van
den heer Lammens, noch in eenig advies iets gemeld wordt, wat
doch zoude onze eigene vaderlandsche cultuur zonder deze hulp
zijn? Ook is mij, behalven dit, verzekerd, dat de Engelschen reeds
in colonien, naburig van Suriname, den ploeg gebruiken en van het
dieper bewerken des lands, dan met het houweel geschieden kan,
de rijkelijkste vruchten inoogsten. Zie voor deze problematiek ook
conceptvraag 73 (inv.nr. 6, p. 154) van H. van Royen en concept-
vraag 231 (inv.nr. 98, nr. 180) van J.A. van der Heim.
Conceptprijsvraag 255
De zoogenaamde nationaliteit, of ophef met eigen land en geaardheid, welke men bij
menige volkeren en voornamelijk bij de Engelschen ontdekt, levert dezelve over het
algemeen een wezenlijk voordeel voor een land op; en zoo zulks ook bij ons plaats
heeft, welke middelen zijn het meest geschikt om dezelve bij ons aan te kweken en
te bevorderen.
Indiener Z. Paspoort (inv.nr. 98, nr. 202).
Conceptprijsvraag 256
De opvoeding der kinderen, voornamelijk der zoons in de beschaafde kringen, en
eerste huisgezinnen van ons land, wordt dezelve niet uit het ware oogpunt verloren
door het doen aanleeren van menige vreemde talen, en zoude lange reeks van jaren,
waaraan dezelve worden doorgebragt, niet met edeler wetenschappen kunnen worden
vervangen, zooals in andere landen plaats heeft waar men de jeugd inter alia meer
bekend maakt, met de zedeleer en de burgerlijke pligten.
Indiener Z. Paspoort (inv.nr. 98, nr. 203).
