PRIJSVRAGEN 241 Conceptprijsvraag 322 Daar het gebrek aan goed drinkwater, dat zich in Zeeland niet zeldzaam doet gevoelen, ongetwijfeld eenen nadeligen invloed op den gezondheidstoestand van deszelfs inwoneren uitoefent, en het alzoo van het grootste belang is, daarin zoo veel mogelijk te voorzien, zoo wordt de vraag voorgesteld: Of het boren van artesische putten met vooruitzigt van goed gevolg in den Zeeuwschen bodem zoude kunnen beproefd worden, met opgave tevens van de geologische gesteldheid van den grond dezer provincie, alsmede van alle bijzonderheden welke bij het boren van artesische putten op andere plaatsen binnen het Rijk zijn bekend geworden. Indiener C.A. Rethaan Macaré (inv.nr. 99, nr. 25). Conceptprijsvraag 323 Onder de weinige eigendommelijke takken van nijverheid, welke in deze provincie alsnog aanwezig zijn, en in betrekking staan tot handel, landbouw en fabriekwezen, behoort de cultuur en de bereiding der meekrap. Reeds gedurende verscheidene eeu wen was de mee een hoofdproduct van Zeelands landbouw; zoo wel de deugd van deze alhier geteelde verfstof, als derzelver wjze van bereiding, waren de waarborgen voor den gebruiker en vestigden alom deszelfs roem, terwijl men geene noemenswaardige mededinging in de voortbrengselen van dit fabrikaat in andere Rijken ondervond. Dan sedert het begin dezer eeuw heeft men in Frankrijk op de bebouwing en be reiding dezer plant zich met kracht toegelegd, zoodat het product, hetwelk in dat geheele Rijk in 1800 slechts 5 millioenen kilogrammen bedroeg, in 1842 alleen in het departement van Vaucluse tot 20 millioenen is opgevoerd geworden; met dat gevolg dat de Fransche mee op alle markten van Europa die uit Holland heeft verdrongen. In Frankrijk is de wijze van bereiding geheel aan de nijverheid overgelaten en aan geene voorschriften gebonden. In Nederland bestaan voortdurend dezelfde vroegere verordeningen volgens welke men verpligt is, alleen de daarbij aangewezene sorte ringen te bereiden, denwelke weliswaar de Fransche meekrap in deugd overtreffen, doch uit hoofde der hoogere prijswaarde, minder in den handel gevraagd worden; en zulks voornamelijk omdat heden ten dage bij de groote concurrentie, in de pro ductie der gedrukte katoenen waarvoor deze verwstof gebezigd wordt, de fabrikant meer tot het goedkoope dan tot de deugd der verwstof overhelt. Deze beperkende verordeningen, veroorzaken niet alleen minder aftrek van het Nederlandsch fabrikaat, maar geven aanleiding tot ontduiking der bepalingen, waardoor kwade practijken ontstaan dewelke de vroegere roem van deze verwstof aanmerkelijk hebben benadeeld, maar tevens het bestaan dezer nijverheid, welke aan zoo vele handen werk verschaft, in gevaar heeft gebragt om zich niet voortdurend te kunnen staande houden. Bij een algemeen overzigt van den plaatshebbende vooruitgang in alle vakken van industrie ontstaat dus de vraag: of het met het belang van dit fabrikaat in den tegenwoordigen tijd is overeen te brengen, om deze nijverheid aan dezelfde verpligtingen te blijven onderwerpen, welke in vroegere tijden dienstbaar en nuttig waren, maar thans eene tegenovergestelde uitwerking hebben, vermits men door dezelve verpligt wordt, eene bereiding te doen plaats hebben, welke in den handel minder gevraagd wordt; en of diensvolgens zulke bepalingen niet moeten geacht worden, eenen hinderpaal op te le veren, tegen verbeteringen welke eene vrije industrie zoude kunnen doen verwachten. Het Genootschap, volgens het doel harer instellingen, wenschende mede te werken tot bevordering van het voordeel harer landgenooten, en om in het belang dezer zaak

Tijdschriftenbank Zeeland

Archief | 2002 | | pagina 243