Noten
F.M. WIBAUT
61
1 F.M. Wibaut, Levensbouw, memoires, Amsterdam 1936; G.W.B. Borrie, F.M. Wibaut
mens en magistraat; ontstaan en ontwikkeling der socialistische gemeentepolitiek. Assen
1968.
2 Zie voor een overzicht van het debat: A.C.A.M. Bots, 'Tegenwerkende omstandigheden
of falende ondernemers in de economische geschiedenis van Nederland in de negentiende
eeuw: een discussie met een einde?' In: Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis
der Nederlanden 112 (1997), 2, 177-208.
3 WIS. Unger, De geschiedenis van Middelburg in omtrek. Middelburg 1966, 67-69. Unger
noemt de aanvoer van het hout voor het 'distributiebedrijf' van G.M. Alberts overigens
als de enige overzeese import. H.F.J.M. van den Eerenbeemt, In het spoor van de vooruit
gang; het moderniseringsproces in de Nederlandse samenleving 1730-1980. Tilburg 1989,
132-133.
4 Zie voor de sociale kanten van deze ondernemers: J. Muntendam, Loon naar werken;
enkele sociale aspecten van het werk van J. C. van Marken. Deventer 1971Stork; 120 jaar
industriële dynamiek. Utrecht 1989; J.G.L. Theunisse, Jan Frederik Vlekke 1849-1903;
ethiek en rentabiliteit in een ondernemersleven. Tilburg 1966; L.C.W.J.M. ten Horn-van
Nispen, Jan B.M. van Besouw; een sociaal geïnspireerd ondernemer rond 1900. Tilburg 1971
H.M.C. Franken, 'Hij die van onze arbeid leeft; sociaal ondernemerschap bij de firma
H.P. Gelderman Zonen te Oldenzaal, ten tijde van de arbeidsenquête rond 1890'. In:
E.J. Fischer (red.), Katoen voor Indië; sociale ondernemers op het spoor naar vooruitgang
1815-1940. Amsterdam 1994, 99-113; H.C. Kleij, Sociaal ondernemerschap; een rechts-
sociologische studie van de antwoorden van J.C. van Marken jr. op de sociale kwestie. Z.pl.
1986.
5 B. Altena, Een broeinest der anarchie; arbeiders, arbeidersbeweging en maatschappelijke
ontwikkeling, Vlissingen 1875-1929 (1940). Amsterdam 1989, 108; P.J. Meertens, 'De
opkomst van het socialisme in Middelburg'. In: Zeeuws Tijdschrift 11 (1961), 1, 25-27.
6 B. Altena, 'The Dutch Social-Democratic Workers' Party in the Province of Zeeland,
1898-1920'. In: Tijdschrift voor sociale geschiedenis 18 (1992) 2/3, 394, 397.
7 F.P. Polderdijk, 'De houtzaagmolens bij Nieuwland, (1632) 1722-1902; bijdrage tot de
geschiedenis der houtzaagindustrie in Zeeland'. In: Archief. Middelburg 1936, 96-100.
8 Verslagen Kamer van Koophandel en Fabrieken Middelburg (hierna te noemen: Verslagen
KVK) 1874, 23 en 1876,21.
9 H.C.M. Ghijsen, 'Uit de brieven van mijn vader, Carolus Mattheus Ghijsen'. In: Archief
1964, 33, 40-41.
10 Zeeuws Archief (ZA), Archief NV Houthandel vh. G. Alberts Lzn. Co. te Middelburg
(hierna te noemen: Archief houthandel Alberts), akte van oprichting vennootschap, 3-
2-1873, inv.nr. 1024. Idem, akte van vennootschap (wrsch. onderhands opgesteld), 10-
11-1873, inv.nr. 1024.
11 Verslag KVK 1874, 23. Idem 1876, 21Idem 1877, 17. Idem 1878, 27.
12 ZA, Archief houthandel Alberts, akte van vennootschap (wrsch. onderhands opgesteld),
maart 1875, inv.nr. 1024. Idem, onderhandse akte van overeenkomst tussen v.o.f. G.
Alberts Lzn. Cie. en F. Wibaut, 1-3-1876, inv.nr. 1024. Idem, akte van vennootschap,
5-1-1880, inv.nr. 1024. Verslag KVK 1877, 17.
13 ZA, Archief houthandel Alberts, akte van vennootschap, 30-9-1878, inv.nr. 1024. Idem,
akte van vennootschap, 6-11-1883, inv.nr. 1024. De akte uit 1883 is de eerste akte waaruit
Wibauts vennootschap blijkt. Borrie, F.M. Wibaut, 12 noemt 1881 als het jaar waarin
Wibaut deelgenoot wordt in de zaak.
14 Borrie, F.M. Wibaut, 3-6; Altena, Broeinest der anarchie, 34, 37.
15 Borrie, F.M. Wibaut, 6-10.
