UIT VADERLANDSLIEFDE
25
ALBERTUS. De destansy van 15 a 16 duym is soo lange gegebruyckc geweest tot het jaer
1618; doen hebbe ick met mijn vader, hierboven vernoumpt, de lange buysen geïnvente(e)rt,
die men gebruyckt om by nachte te sien in de sterren en de maenne, daer veel in te spekele-
ren is. Anno 1620 heeft MEETSYUS een van onse buysen bekommen, dewelcke hy naerge-
konterfeyt heeft, voor sooveel als hij gekonnen heeft: desgelickx heeft oock CORNELIS
DRYBBEL gedaen; als wy dese instermenten practyseerden, woonden wy op het kerckhof,
daer nu de venduysy is. Waerre REYNNIER DUCARTES en CORNELIS DRIBBEL en
JOHANNES LOOF int leven, die souden getuygen daervan konnen wesen, dat ick de eerste
lange buysen hebbe geïnvente(e)rt; vorder en kan ick mijn Heeren geen naeder onderricht
daervan doen. In Middelburgh den 30 Jannewary 1655.
UE.W. onderdaene dienaer,
jOHANNis sachariassen;
van 1940 heeft overleefd, is inderdaad bijzonder eenvoudig (zie afbeelding 9). Er
staat niet meer op te lezen dan:
Tegen dezen muur stond het huis
van
ZACHARIAS JANSE
Uitvinder der Verrekijkers
in den Jare MDXC.
Hartings pleidooi voor een 'gedenkteken in gotische stijl'
Voor de Utrechtse hoogleraar Pieter Harting was dit simpel eerbetoon volstrekt
onvoldoende. Harting was een markant vertegenwoordiger van een stroming die
door twintigste-eeuwse historici het "cultureel nationalisme' is genoemd. Daarbij
is de gedachte dat een nationale identiteit vooral tot stand komt door samenbin
dende culturele elementen. Deze uitingsvorm van nationalisme vond zijn hoogte
punt in de negentiende eeuw en richtte zich op alle aspecten van het geestelijk
Afb. 9. Gedenksteen die omstreeks 1850 is aangebracht in de zijgevel van de Nieuwe Kerk te
Middelburg, op de plaats waar Jansens ouderlijk huis heeft gestaan. Op de steen wordt het
doorJansens zoon genoemde, maar onjuist gebleken jaartal 1590 vermeld. Foto P. Louwman.