166
CAROLUS TUINMAN
69 Wanneer er een vacature ontstaat en de vacante gemeente een predikant wil beroepen,
wordt de Classis van Walcheren verzocht om handopening. De kerkenraad brengt de
magistraat ervan op de hoogte en verzoekt om gedeputeerden. Samen met vijf gedepu
teerden en de brede kerkenraad wordt het collegium qualificatum gevormd. Hieruit
wordt de beroepingscommissie samengesteld, die bestaat uit vier leden van de kerk en
twee leden uit de stadsregering. Zij brengen een beroep uit. Hieruit wordt weer een
commissie benoemd, die de goedkeuring vraagt aan de classis en de genomineerde pre
dikant benadert. Deze kerkorde is tot 1795 onveranderd gebleven.
70 De coccejanen richten zich vooral op de profetische theologie en verdelen op basis hier
van de christelijke wereldgeschiedenis in zeven perioden. Zij verwachten een kerkelijke
glorietijd op aarde.
71 Mengel-stoffe uit 1699 wordt herdrukt in 1709 en 1725.
72 Liedbundels volgen in 1714 (herdruk 1717), 1716, 1717, 1718, 1720, 1725 en 1728.
73 Tuinman, Beginzel van hemelwerk3 -
74 B. Smytegelt staat bovenaan met 402 preken, gevold door J. Beukelman met 334 pre
ken en Tuinman met 176. J. Bosma, Woorden van gezond verstand, de invloed van de ver
lichting op de in het Nederlands uitgegeven preken van 1750 tot 1800, Nieuwkoop 1997.
75 Onderrigting tegen de clweeperse en dolle secte der vrygeesten. Vertaling van: Contre la secte
phantastique des Libertins. Qui se nomment spiritueltz. (1545).
76 Tuinman, Overeenstemming van die vrygeesten.
77 Tuinman, Overeenstemming van die vrygeesten47.
78 TuinmanJohan Kalvijns onderrichting, 6.
79 Idem, 3.
80 Tuinman, Rymlust.
81 In: Tuinman, Rymlust. 'Werkje van de Overblijfselen' is te vinden is in het zevende deel
van Calvijns Godgeleerde verhandelingen.
82 Tuinman, Rymlust, 50 en 56.
83 Idem, 57. 'Rommelso' als mogelijk genre afkomstig van Roemer Visscher (1547-1620).
Roemer Visscher bracht zijn kleiner werk onder in bepaalde categorieën, waaronder
'rommelso'.
84 Tuinman, Heillooze guwelleere, *2 en *3.
85 Idem, *4. De angst voor de machtsovername van de rooms-katholieken door geruchten
van deze aard zullen later leiden tot de 'paniek van juni 1734'. Zie W.Th.M. Frijhoff,
'De paniek van juni 1734', Archief voor de Geschiedenis van de katholieke kerk in
Nederland 19 (1977) 170-233.
86 Tuinman, Heilloozze gruwelleere, 237-239.
87 Idem, *2.
88 Idem, *4 en *5-
89 'Aanspraak Tot de Hervormde Gemeente te Middelburg', in voorwerk van: Tuinman,
Heillooze gruwelleere.
90 Wan: gevlochten mand waarmee het koren van het kaf gescheiden wordt {WNT).
91 Tuinman schrijft dit n.a.v. de lasterschriften van M. Booms. ZA, Archief Classis
Walcheren, inv.nr. 10.
92 In voorwerk van: Tuinman, Heilloozeguwelleere.
93 Idem, 143. Tuinman doet dat met de woorden van Paulus (Gal. 1:6-9): 'Indien u
iemand een Evangelie verkondigt, buiten hetgeen gij ontvangen hebt, die zij vervloekt.'
94 In die verzoeken van de kerkenraad is de leer van de hattemisten samengevat in acht
stellingen. Zie C. Graafland, 'Inleiding', in: De bestrijding der hattemisten door Carolus
Tuinman, Rumpt 1999, 3.
95 Tuinman, Heillooze gruwelleere, 44 en 55.
96 Tuinman, Sibboleth530-531.
97 Tuinman, Heillooze guwelleere, 44 en 55.
98 Tuinman, Johan Kalvijns onderrichting, 5.
