70
ZEEUWSE FINANCIËN
Generale Staten van Holland en Zeeland in 1576
In de eerste helft van 1576 verkeerde de Opstand in een moeilijke fase. In 1575 was
de vijand in het offensief gegaan en had hij Oudewater, Schoonhoven, Schouwen
(met uitzondering van Zierikzee) en Duiveland veroverd. De situatie bij de vijand
was overigens even zorgwekkend door geldgebrek en het overlijden van de land
voogd Requesens. De Generale Staten van Holland en Zeeland bogen zich in 1576
over dezelfde onderwerpen als in 1575, met als resultaat de Hollands-Zeeuwse Unie
van 25 april 1576 en een herzien complex generale imposten.157
De akte van Unie 1576 is, zoals reeds werd vermeld, een combinatie van de her
ziene Unie 1575 en een herziene versie van het alleen voor Holland in werking
getreden regeringsreglement van 1575. In het Uniegedeelte van de akte is kort de
heffing van imposten voor de oorlogsfinanciering vermeld. Nieuw is de regeling dat
Zuid-Holland enkele afgevaardigden toevoegt aan de regeringscolleges van Zeeland
en het Noorderkwartier, en dat Zeeland en het Noorderkwartier enkele afgevaar
digden aan het regeringscollege van Zuid-Holland toevoegen. De uitwisseling van
afgevaardigden had onder meer ten doel dat de kwartieren over en weer controleer
den, of de voor de oorlog bestemde gelden correct werden opgebracht en besteed.
De Zuid-Hollandse afgevaardigden kwamen in Zeeland terecht in de Regeringsraad
en van 1578 af bij (niet in) het college van Gecommitteerde Raden.158 De Zeeuwse
afgevaardigden kwamen in Zuid-Holland in de Finantiekamer.159 Vermoedelijk was
dit de commissie van financiën van het in 1576 opgerichte College van de Staten.160
De uitwisseling van afgevaardigden tussen Zeeland en Zuid-Holland werd beëin
digd, toen in 1584 de aanstelling van Oranje tot graaf nabij scheen.161
Generale imposten van 1576
In april 1576 stelden de Generale Staten opnieuw een complex van Hollands-
Zeeuwse generale imposten vast, dat 210.000 gulden per maand moest opbren
gen.162 Tot het complex behoren ook het licentrecht en het 'convoygelt' bij invoer
van goederen. Voor Zeeland betekende dit de invoering van het 'convoygelt' dat
daar, anders dan in Holland, nog niet werd geheven.
Toen in 1576 de Staten-Generaal van niet-opstandige Nederlandse gewesten in
Brabant bijeenkwamen, was een van hun eerste werkzaamheden de invoering in
zoveel mogelijk gewesten van een stelsel van 'impostz généraux': generale imposten
van de Staten-Generaal.163
Lijst van afkortingen
GA - Gemeente Archief
KB - Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
KHA - Koninklijk Huisarchief, Den Haag
(K)ZGW - (Koninklijk) Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen
RGP - Rijks Geschiedkundige Publicatiën
RH - Register van Holland en Westvriesland
ZA - Zeeuws Archief, Middelburg
