72
FRANSE VLUCHTELINGEN
21 Zeeuws Archief, Archief Vrije van Suis 384, inv.nr. 60. Geraadpleegd november 2011
via www.grijsbaard.nl.
22 De Hullu, De overkomst van Réfugiés, 57.
23 Vgl. De Hullu, Register of the Walloon church, Introduction.
24 In het Franse nationale archief door De Hullu geraadpleegd.
25 Dit college vormde destijds zowel het hof van justitie als het administratief bestuur voor
een groot deel van West-Zeeuws-Vlaanderen.
26 Bauwens en Poissonnier, Met een kus van liefde, 20-21.
27 Brief van 13 juli 1697, gecit. bij De Hullu, De overkomst van Réfugiés, 60.
28 Zeeuws Archief, Begraafboek Ned. ger. kerk Groede 31 mei 1706 - 31 december 1732.
Genealogische afschriften, Breskens, 1997.
29 De Hullu, Ter herinnering, 17.
30 De Hullu, Aanteekeningen betreffende de Hervormden in het Rijselsche.
31 Picardië ligt noordoostelijk van Normandië met als hoofdstad Amiens. Het gedeelte
boven de rivier de Somme was onderdeel van de Nederlanden.
32 Israel, De Republiek, 173-176.
33 Fockema Andreae, Uit de geschiedenis van de Waals-hervormde Kerk te Leiden, 114.
34 Berkvens-Stevelinck, De Hugenoten, 33-34.
35 Bakker, Hugenoten in Groningen, 174.
36 UB Leiden, Bibl. Walonne, Archief Église Walonne Aardenburg, inv.nr. 479 diste des
membres'.
37 Helaas is het lidmatenboek van de Waalse gemeente van Groede in 1809 ontvreemd,
zodat er geen cijfers zijn van die Waalse gemeente, die omvangrijker was dan die in
Aardenburg. De 'Livres des actes de l'Église Walonne de Groede' (UB Leiden, Bibl. Wal,
Arch. Église Walonne Groede, inv.nr. 567) bevat kopieën van oude stukken. Voorin is
een briefje in het Nederlands geplakt: 'in 't jaar 1809 toen de Engelschen [doorgestreept:
Walcheren] hier voor de wal geweest zijn, hebben de gardes nationaal [de gendarmes van
het Franse bestuur] de fransche kerk ingenomen [hebben daarin gebivakkeerd] en bij de
gelegenheid de papieren weggeraakt.' Uit andere bronnen zijn vervolgens oudere
stukken in het nieuwe boek gekopieerd.
38 Van Driel en Uil, De levensgeschiedenis van Du Flo, 14-16.
39 Zeeuws Archief, Trouwboek Waalse gemeente te Groede, 1687-1796 (14.5.1701).
40 Zeeuws Archief, Begraafboek Groede, 1732-1797 (30.12.1750)
41 Zeeuws Archief, Hervormde gemeente Groede, inv.nr. 2, keerzijde: lidmatenregister.
42 Vgl. Van Driel en Uil, De levensgeschiedenis van Du Flo.
43 Mededeling van Huib Uil, die ook voor andere Zeeuwse schoolmeesters zo vriendelijk
was informatie te verschaffen.
44 Willemyns en Daniëls, Het verhaal van het Vlaams, 2003, 49, geven een beeld van de
verschuiving van de Frans-Nederlandse taalgrens. In de zeventiende eeuw lag deze
nauwelijks 25 km ten noorden van Rijssel en waarschijnlijk in de naaste omgeving van
Calais.
45 Zeeuws Archief, Archief Vrije van Sluis, inv.nr. 2153, 27-07-1673.
46 Notaris te Groede van 1707-1720. Het betreft hier overigens een akte die betrekking
heeft op feiten in Noord-Frankrijk en hoogst waarschijnlijk is dat de reden dat de akte
in het Frans is.
47 Nève, Het notariaat in Staats-Vlaanderen, 137-144.
48 Vgl. Nève, Het notariaat in Staats-Vlaanderen, 141: 'Ze zijn op papier geschreven, de
taal is meestal Nederlands, een enkele maal Frans.'
49 UB Leiden, Bibl. Wallonne. Archief Groede, inv.nr. 567.
50 Waalse predikanten zijn wellicht soepeler omgegaan met het sluiten van huwelijken
tussen partners van verschillende geloofsrichtingen dan hun Nederduitse collega's.
51 Zeeuws Archief, Archief Herv. Gem. Aardenburg, voorl. inv.nr. 6 en 7, 14 aug. 1765.
