90
GOUDEN STUKKEN
10 GA Borsele, Archief gemeente Ellewoutsdijk, stukken gemeentebestuur 1809, losse
notitie met toespraak president, z.d.
11 Het ijzer van Leuntje Meulpolder kwam uiteindelijk via vererving in Canada terecht.
De Bree, Bijdragen, 41.
12 Minderhoud, Van de goudsmid, 43-49. Liza van der Heijden-van der Werff, Portretten
omstreeks 1800. In: Dekker e.a., De Zeeuwse streekdrachten, 34-35.
13 Lodewijk Napoleon, koning van Holland, 118.
14 Vgl. Van der Heijden-van der Werff, Portretten omstreeks 1800, 34-38.
15 De ondermuts was gemaakt van katoenen piqué of damast en de huimuts die daar over
heen ging van fijn batist met een voorstrook van langet of het duurdere Vlaamse
kloskant. Van der Heijden-van der Werff, Portretten omstreeks 1800, 34-35.
16 Lodewijk Napoleon, koning van Holland, 118.
17 De Bree, Kostuum en sieraad, 59-60.
18 Zie over de voorhoofdsnaald: Minderhoud, Van de goudsmid, 11-41.
19 Vgl. De Leeuw, Kleding in Nederland, i.h.b. 55-65. Zij vermeldt geen politieke verorde
ningen op dit terrein.
20 GA Borsele, Archief gemeente Ellewoutsdijk, stukken gemeentebestuur 1809, losse
notitie met toespraak president, z.d.
21 GA Borsele, Archief gemeente Ellewoutsdijk, stukken gemeentebestuur 1809, losse
notitie met toespraak president, z.d. Idem, Archief gemeente Ovezande, deliberatien van
gemeentebestuur en rechtbank, 5 van hooimaand 1809.
22 Lodewijk Napoleon, koning van Holland, 117-118.
23 Eenmaal ging het in deze jaren om 'de verplaatzing van zog bij eerst bevallen
kraamvrouwen en de vreeslijkste gevolgen' daarvan voor de kraamvrouwen. Deze con
ceptprijsvraag, ingestuurd in 1802 door J.C. Serlé, werd afgekeurd omdat de vraag reeds
bij de Haarlemsche Maatschappij was beantwoord. G.G. Trimpe Burger-Mekking,
Prijsvragen, 184-185.
24 ZA, Archief Geneeskundig Staatstoezicht in Zeeland, inv.nr. 16: notulen 'bijzondere
bijeenkomst zondagmiddag ten 12 uren den 14 van Bloeimaand 1809'.
25 Starkenburg, La santé; Meeuwse (red.), Lodewijk Napoleon, 111-113; Rietbergen,
Lodewijk Napoleon, 95-97; Van den Eeden, Leve de koning!, 166.
26 Amsenga en Dekkers, 'Wat nu?', 45.
27 Vooral Betje Wolff heeft in Nederland grote invloed gehad met dit ideaal. Zij ver
woordde dat onder meer in haar Proeve over de opvoeding, aan de Nederlandsche moeders,
Meppel/Amsterdam, 1977, uitgave naar de tweede druk uit 1780.
28 De Landtsheer, Desiderius Erasmus, 93. J. Cats in Cbristelijck Huyswyf, in Alle de werck-
en van den heere Jacob Cats, Amsterdam, 1726, 392: 'een die haer kinders baart is moe
der voor een deel, maer die haer kinders sooght is moeder in 't geheel'. Met dank aan
Katie Heyning die mij op beide vermeldingen attent maakte.
29 Zie voor het verband tussen borstvoeding en zuigelingensterfte onder meer: Van
Eekelen, Naar een rationele zuigelingenvoeding, Van der Heijden, Het heejt niet willen
groeien, i.h.b. 163-168.
30 Brandt Corstius e.a., De kunst van het moederschap, 7-9.
31 Van Sas, Scenarios voor een onvoltooide revolutie, 636. Ook Martijn van der Burg wijst
erop dat Lodewijk Napoleon veel Bataafse projecten in praktijk bracht: Van der Burg,
Nederland onder Franse invloed, 270-271. Hetzelfde geldt voor Rietbergen, Lodewijk
Napoleon, 87-98.
32 De democraat I.J.A. Gogel behoorde als minister van Financiën in ieder geval tot zijn
bestuurlijke inner circle.
33 Vgl. Grijzenhout, Een koninklijk museum, i.h.b. 9-19.
34 Zie voor deze maatregelen: Van Holthe tot Echten, Zeeland en Lodewijk Napoleon,
114-132 en Paspoort, Beschrijving van Zeeland, 71-80.
