150 WEGGAAN OF BLIJVEN 123 Ingekomen stukken uit Suriname en omliggende kwartieren ingekomen 1667-1681. ZA, Archief Staten van Zeeland, inv.nrs. 2035.1 en 2035.2. Plantagekaarten: Willem Mogge 1671 en 1677 en de Labadistenkaart uit 1686. 124 Johannes Heinsius, gouverneur van 1678-1680. Heinsius had koloniale ervaring opge daan in de Nederlandse kolonie Brazilië, die in 1654 weer in Portugese handen was gekomen. Johannes Heinsius aan de Staten van Zeeland, ZA, Archief Staten van Zee land, inv.nr. 2035.1, d.d. 28-12-1678; Buve, Heinsius. 125 Buddingh', Geschiedenis Suriname12-20. 126 Labadisten behoorden tot een strenge protestantse sekte waarvan de leden in een leefge meenschap leefden. Zij kwamen in Suriname door protectie van de gouverneur Aerssen van Sommelsdijck, van wie drie zusters tot de sekte waren toegetreden. Zij brachten hun omzwervingen door de kolonie in kaart (1686) om zo nieuwe kolonisten te kun nen werven. (Knappert, Labadisten). De kaart van Maurits Walraven uit 1715 is geheel gebaseerd op die van de Labadisten uit 1686 (Renselaar, Kaarten). Over de onlusten aan de Parakreek, zie Buddingh', Geschiedenis Suriname, 18. Hij schrijft over de indiaanse guerilla die in de tweede helft van 1678 begon en waarbij vele slachtoffers vielen; bij de Parakreek kwamen ongeveer dertig blanken om. Zie ook Mulert, Episode. 127 Lieven de Wever aan Jacob Pediceur. 128 Johannes Heinsius aan de Staten van Zeeland, ZA, Archief Staten van Zeeland, inv.nr. 2035.2, d.d. 01-01-1680. Verklaring van Gouverneur van Barbados, ZA, Archief Staten van Zeeland, inv.nr. 2035.2, d.d. 19-12-1679. 129 Website van het Zeeuws Archief: www.zeeuwengezocht.nl. 130 ZA, Rekenkamer C, inv.nr. 1480. 131 'Interrogatoria gedaen make ter instantie van den Fiscaal Stephanus Schut om daer op onder Eede gehoort te worden de persoonen van Antoni Kuijper, Jannetje Simpson sijn huijsvrouw, en Mettje Harmensz huijsvrouw van Elise Droget' (ZA, Archief Staten van Zeeland, inv.nr. 2035.2, d.d. 27-02-1680). Alle documenten over deze zaak: ZA, Archief Staten van Zeeland, inv.nr. 2035.2. 132 Laurens Verboom aan de Staten van Zeeland, ZA, Archief Staten van Zeeland, inv.nr. 2035.2, d.d. 10-08-1672. 133 ZA, Archief Staten van Zeeland, inv.nr. 2035.2, d.d. 06-05-1680. 134 ZA, Archief Staten van Zeeland, inv.nr. 2035.2, d.d. 05-05-1680. 135 Oudschans Dentz, Bladzijden, 67 e.v.; Van der Linde, Suikerheren, 66. Wellicht had Van Aerssen van Sommelsdijck Philip Bracht in de hoedanigheid van herbergier ontmoet, toen hij in Suriname kwam en in Paramaribo 'meest herbergen en smokkelkroegen' aan trof (Hartsinck, Beschryving Guyana, 647). 136 Tit tat bord-, vermoedelijk het bord dat bij het tafelspel triktrak werd gebruikt. Triktrak is verwant met backgammon (Philip Bracht aan Adrieaen Bleek, HCA 30/227-2: 06-01- 1672).

Tijdschriftenbank Zeeland

Archief | 2012 | | pagina 152