VERBAEL
25
staende up de usantie van huere voorouders, zij die landen op groote schade ende
verlies bringen, zoo hiernaervolgende elck op zijn article zal verclaert worden ende
met diversche boecken ende caerten doen verstaen de faulten ende remediën alsoft
men op de plaetse waere ende inspectie oculaire genomen hadde.
\f. 3r\ Verclaringe, resolutie ende verbael up het leggen van den hoofden
ende hoe men die ten prouffijte behoirt te maekene ende te leggenne ende
met wat ordinantie.
Rechte ende corte hoofden maeken neeren ende men behoufter van dyen veele.
Op de hooge hoofden leit het rijs enjde] verschijnt van de sonne ende vergaet
metten waeter ende winde zonder prouffyte te doene: dan om die schepen zoo van
vrienden als vianden aen 't lant te leggenne ende meerenne.
Met de helft min rijs ende steen zal men noch eens zooveel deuchs ende prouffyts
doen.
Maer lange noesche113 uuytstekende hoofden, geleijt met natuerlicke verstande,
flauwelick affcommende ten diepe waert op den peijl leechwaetere, zullen groote-
licx prouffiteren ende beletten het anclampen van den schepen zoo breder verclaert
zal worden by de caerte, commende van Vlissingen aff totter nyeuwer havene van
Middelburch.114 Welcke caerte zal Uwe Excellence remonstreren hoe dangereux die
liggen ende zeer commodieux115 omme viants schepen aen te clampenne ende te
arriveren.
Daerjegens wederom Uwe Excellence verstaen zal bij de naervolgende caerte116
ende verbael hoe dangereux dattet zijn zal omme de hoofden aen te doene, zoo
voor vianden als vrienden, zoo wanneer de baekenen wechgedaen worden, die men
op dezelve hoofden stellen zal omme de vrienden te waerschouwen.
Dyckgraven zeggen dat alle lange hoofden neeren maeken
Daeromme zegge ick noch dat tot experiencie van lange usancie het natuerlick
verstant gebruijct moet worden, want wy bevinden mede ketters in onse materie
van dyckaigie. Ende dat zijn dese dycgraven die nijet anders gesien en hebben oft
en connen practickeren dan gelijck zijluijden by hueren ouders hebben zien doen,
zeggende dat alle hoofden neeren maeken ende datse daeromme prysen zeer corte
hoofden, verdoemende ende versmadende alle lange hoofden.
Rechte hoofden maeken neeren
Vraege waeromme de dycgraven veele corte rechte hoofden maeken
Eensdeels in dat stuck dat alle hoofden neeren maeken, daerinne condescendere1"
ick met hemluyden, te weten alzoo recht geleit alsnu liggen ende gelijck zij hueren
ouders hebben zien voordoen. Soo vraege ick hemluyden, als zij dat weeten, waer
omme zijluijden dan corte hoofden met menichte doen maeken, die aen t lant
terstont neeren genereren ende innebringen, diewelcke zeer dangereux ende pericu-