VERBAEL
35
De bermen zonder hoofden zijn in groote peryckelen
De voorn, bermen nu liggende zonder hoofden zyn in zeer groote peryckelen om
uuyt te neerenne deur 't vallen van de voorn, stroomen van den voorvloeden ende
achterebben als voors. is, ende costen daerdeur veele onderhouts. Ende daeren-
boven, in zooverre in de bermen eenigen val viele ende diezelve ontgronden, zoo
zoude het lant daerdeure in groote perijckele moeten vallen. Want dan het rys ende
steen daer verwrocht zijnde, zouden den meesten viand van den lande weesen,
'twelck men noch met zulcke uuytstekende hoofden mochte in tyts precavercn"1
ende beschermen. Ende de voorn, hoofden geleyt zijnde, zal men terstont bevinden
dat de ryseren bermen, die daer zeer steijl opgehaelt zijn, beworppen ende anwassen
zullen, zoodat men in corten jaeren de bermen voorn, nyet zien en zal die zoo groot
geit costen te onderhouden als voors. is. Ende zulx mach men op alle bermen use-
ren163 ende wercken. Van als zal Uwe Ecxellence mogen verstaen by dese figuere"'4
'tgundt vooren verclaert is.
\f 1 Or blanco
\f. lOv - afbeelding D\
\J' J Jh\ De voorebben commende van den slijcken ende zoo vallende in de diepten
maken uuytschuering van gronde
Met bermen en can men gheerLplaeten mineren165
Beoisten Cattendyck leet een slyck 'twelck het nyeuwe diep maect ende leet de
plaete zuytoistwaerts commende aen den dyck van Zuytbeverlant. Welcke plaete
causeert lanx de bermen een zeer vehemente voorebbe, vallende zoo in de diepte,
zoodat de dycgraven daer nyet veele op en letten en dat men hchtelicken met eenen
duyckeldam166 zoude remediëren. Want wat de achtervloet ende voorebbe begonst
hebben aff te stromen, dat wordt dan met de halffebbe ofte -vloet voirts meer ende
meer vervolcht. Ende zoo cornet dat daer diepe vallen. Daer en word gheen regard
op genomen dat de plaeten daerjegensover liggende daegelycx meer ende meer aen-
groeijen ende hem verbreijden ende te lande waerts aenwassen. De bermen en wee-
te ick nergens anders by te gelyckenne dan by een schantse daer de soldaten achter
beschermt liggen. De bermen houden alleenlicken datse hebben, maer en winnen
op haeren viant nijet. Want met bermen en can men gheen platen mineren ofte
haer cracht benemen, maer wel met uuytstekende noesche hoofden die dan de
stroomen, die op de bermen stromen, op de plaeten schueringe ende affcalvinge
maeken moeten als jaegende deur huer noesicheyt de plaeten met stucken aff te
calvenne. Ende daeromme moeten de hoofden van ebbe ende vloeyt geleijt thien
mael meer prouffits doen dan de bermen.
Men mach van lande de hoofden van aerde maken om het rijs te spaeren
Men mach de voorn, hoofden van lande aff eerst beghinnen te maeken van aerde
zooverre het conterlant duert omme het rys te spaerene. Ende zal de voorgaende
caerte oick uuytter oog bewysen hoe de stromen van den waeteren op de plaeten
natuerlick vallen moeten, zoodat de bermen zullen daerdeure geheel aenworpen,
die nu altyts die diepte ende stroom daeranne behouden nyet zondere grootte
peryckele van eens omme te tuymelen ende uuyt te schuerenne.
