VERERINGEN
79
het vertrek met 'eenige frayicheyt' te vereren, werd besloten te wachten tot 'beter
commoditeyt oft van haeren houwdagh oft diergelicke'.68 In een verering op dat
moment zag men blijkbaar niet voldoende profijt. De andere dochters van Willem
van Oranje werden eveneens bij huwelijken of geboorten met vereringen bedacht.
Zo boden de Staten van Zeeland Louise van Nassau in 1593 ter gelegenheid van
haar huwelijk wandtapijten aan en gaven zij in maart 1602 opdracht, haar zuster
Emilia een rentebrief in een speciaal daarvoor gemaakte doos te overhandigen als
attentie vanwege de geboorte van haar zoon.69 Maurits, die als stadhouder dienaar
van de Staten was, werd van tijd tot tijd op wijn en een banket getrakteerd. Slechts
één keer lijkt hij zilveren vaatwerk van de Staten van Zeeland gekregen te hebben,
en wel ter gelegenheid van de overwinning bij Geertruidenberg in 1593. Na het
besluit Maurits met een geschenk ter waarde van ongeveer 2.000 gulden te ver
eren, kwam ten antwoord op de vraag wat zijne Excellentie aangenaam zou zijn,
het bericht dat hij graag 'een derde scotele oft gerichte in zijne argenterie ter tafele
dienende' zou ontvangen.70
Daarnaast komen in de rekeningen incidentele vereringen voor die verband hielden
met de oorlog met Spanje of met speciale vieringen. Een aantal soldaten werd in
1592 met gekleurde hoeden met banden en witte pluimen vereerd, terwijl de drie
ruiters die in 1597 de overwinning bij Turnhout kwamen melden, tezamen een
bedrag van £18 vlaams in ontvangst mochten nemen.71 Jonkheer Jacques van der
Burcht zag zijn inspanningen om in 1600 als eerste het bericht van de overwin
ning bij Nieuwpoort aan Gecommitteerde Raden over te brengen beloond met een
gouden keten ter waarde van 94.12.6.72 Vanwege hun verdiensten in de strijd om
Oostende kregen Frederik van Dorp en Charles van der Noot behalve de vereringen
vanwege de Staten-Generaal in 1603 en 1605 ook nog eens verguld zilveren koppen
van de Zeeuwse Staten. Willem Lodewijk van Nassau vereerde men in september
1604 na de verovering van Sluis met een 'excellentelyck gewroghte' verguld zilveren
kop versierd met het wapen van Zeeland en wijn ter waarde van 250.73 Maar ook
eenvoudiger volk als de trommelslagers van de stad Middelburg kreeg een verering
wanneer zij de jaarlijkse meiboom in de ring van de Abdij geplant hadden.
Wat het eigen ambtelijk apparaat betreft, concentreerden de Staten zich op het
geven van nieuwjaarsgeschenken. Hiervoor waren zilveren en koperen legpennin
gen de geëigende keus. Over de hoeveelheid te schenken legpenningen ontstond
soms discussie. Zo stonden in 1610 de legpenningen die de heren van de Reken
kamer jaarlijks ontvingen (elk een volle zilveren en koperen leg), op de agenda van
de Statenvergadering. Na enig heen en weer gepraat verklaarden de Staten zich op
28 mei 1610 tegen dit gebruik en eiste de vergadering dat hier een eind aan kwam.
Twee maanden later keerden de Staten op hun schreden terug, naar eigen zeggen
'tot bewaernisse van de eere van 't collegie'. Hiermee was de discussie echter niet
ten einde. Drie jaar later stond het onderwerp in maart 1613 opnieuw op de agen
da. Gecommitteerde Raden verzochten de Statenleden nu voor eens en voor altijd
op dit punt 'favorabelijck' te beslissen. Zij stelden dat deze gewoonte 'honorabel'
was. Ook in andere rekenkamers in de Republiek ontvingen de leden een derge
lijke verering, 'boven meer andere voordeelen ende prerogatieven'. Bovendien zo
merkte Gecommitteerde Raden op waren zij zelf eigenlijk ook wel geïnteresseerd
in een dergelijke verering. In de 'oude' tijd hadden zij die immers ook genoten.
Het uitdelen van legpenningen bleef nog lang populair. Jaarlijks werden door de