De Zeeuwse admiraliteit
80
VERERINGEN
Afb. 5. Drietal legpenningen geslagen in opdracht van de Staten van Zeeland 1607-1609.
Zeeuws Museum, coll. KZGW, GM1534, GM1539, GM1537.
Zeeuwse Munt circa 1.000 zilveren en 4.000 koperen legpenningen geslagen die
rond nieuwjaar in zijden of zemen beursjes werden uitgedeeld.
Tot slot moeten de personen en instellingen genoemd worden die door de Staten
van Zeeland met ramen vereerd werden, een geliefd middel om gezagsverhoudin
gen te visualiseren en politieke verhoudingen nadrukkelijk onder de aandacht te
brengen. Allerlei overheidscolleges schonken van tijd tot tijd ramen met afbeeldin
gen van hun wapens, zoals eerder de vorsten van het Bourgondisch-Habsburgse
huis hadden gedaan. Vanaf het laatste decennium van de zestiende eeuw treffen
we posten voor de schenking van gebrandschilderde ramen in de rekeningen van
de Staten van Zeeland aan. Zo lieten de Staten in 1591 een raam met het Zeeuwse
wapen in de Engelse kerk in Vlissingen aanbrengen, en schonken zij drie jaar later
ramen aan het nieuwe gasthuis in Veere.74 In 1620 vereerden de Staten van Zeeland
de Maria Magdalenakerk in Goes met een raam in de noordgevel van de kerk. Ook
particulieren konden op deze wijze bedacht worden. In respectievelijk 1596 en
1597 ontvingen de Haagse grifher Aerssens en de secretaris van de Raad van State,
Ghijsbert van Zuylen, ramen met het wapen van Zeeland.75 Al deze vroege ramen
zijn verdwenen. Alleen in de kerk van Biervliet zijn de in 1659 door de Staten van
Zeeland geschonken ramen nog aanwezig. Het waren geschenken met een duide
lijke boodschap. Telkens wanneer de ontvangers het raam zagen, moesten zij aan de
soevereine staat van Zeeland herinnerd worden.
Ook de Zeeuwse admiraliteit speelde een rol in het geschenkencircuit en ook dit
college gebruikte daarvoor de algemene middelen. Hier ging het vooral om vererin
gen aan maritieme bevelhebbers en de eigen scheepskapiteins, die beloond werden
voor hun daden op het water. Gouden en zilveren siffletten (bootsfluitjes) waren
hiertoe een geëigend middel. Kapitein Cornelis Leunissen werd in 1600 met een
gouden exemplaar vereerd vanwege zijn goede diensten in de vloot voor Duinker
ken. Kapitein Cornelis Daniels kreeg een gouden sifflet na het opbrengen van een
Turkse zeerover in 1619. Kapitein Cornelis Janssen van Gorinchem werd in 1615
met een zilveren sifflet beloond.76 Het hogere echelon werd bij speciale gelegen-