98
AMAZONIA
mannen mede te wapenen, en een partie ijsere stucken geschut, alle hetwelcke de
Portuguesen van d'onse ende andere natiën (welckers colloniën sij van p. 22\ tijdt
tot tijdt hebben verdestrueert) verovert hebben.
Alle hetwelcke gheconsidereert zijnde en dient onder reverentie niet lange gesla
pen op soo notabele exploict. Want waer doch soude men in de geheele weerelt con-
nen winnen met éénduijsent man soo grooten, schoonen, rijcken ende vruchtbaren
lant, doorvloeijende ende besproijt met veele schoone rivieren ende kreken, vervult
en omcingelt met veele profijtelijcke eijlanden, bewoont met menichte duijsenden
indianen, alle dewelcke U Edel Erentfeste in seer corte tijdt zouden onderdanich
sijn voor U Edel Erentfeste te wercken. Ende in welcke plaetsen soo haest men daer
quame soude ontwijffelick veroveren alle het genoemde retour, hetwelcke alles een
genoechsaem secours ende versoetinghe soude zijn om ruijmelick jae drijevoudich
aff te smaken en overweghen alle de oncosten die U Edel Erentfeste in het uutvoe-
ren van soodanighen exploict souden hebben gedaen.
En dorfft niet vreesen dat de Portugijsen deselve goederen souden verderven
gelijck die van Phernambucq voor desen gedaen hebben; ende is om dese oorsake,
namentlick dat hun genoech bekent is dat [p. 23] de geheele cust van Brasill bij
Uwe Edel Erentfeste gheconquesteert is, en dat soo machtighe plaetsen als Pher
nambucq, Paraijba ende Rio Grande niet en hebben connen weerstaen de maeht
van Uwe Edel Erentfeste; hoeveel te min dieghene die niet meer en hebben dan
twee ofte drie forten ende die van kleijnder wederstant. Ende daerom en sullen
zij dieselve goederen niet dorven verderven, uijt vreese dat wij haer oock souden
verderven wanneer wij haer hadden onder onse subiectie. Ten anderen soo en con
nen sij daer soo niet vluchten van die plaetse op d'andere, want vluchten sij in de
bosschen soo sijn sij in perijckel van de wilde indianen37, jae selfs van haer eijgen
indianen.
Ten anderen souden Uwe Edele Erentfeste ontrent éénhondert gevangenen verlos
sen, soo Duijtschen38, Engelschen als Ierschen, dewelcke Uwe Edele Erentfeste daer
grooten dienst souden connen doen doordien sij alle de indiaensche en Portugue-
sche talen spreken, ende den Portuguesen moeten dienen als facteurs39 om door
middel van de indianen die sij daertoe commanderen suijcker en taback te maken.
Alle welcke ghevanghenen beneffens mij Uwe Edele Erentfeste sijn biddende dit
notabel [p. 24] exploict metten eersten, ende eer de vijant daer stercker wort, bij
der hant te nemen. Ende dat om vier gewichtige oorsaken. d'Eerste is dat hetselve
soude strecken tot Godts eere, want door dien middel soude de grouwsame affgo-
derie, atheijsterie en haerezie met veel andere grouwelen die daer te lande in swanck
gaen, niet alleen gants uutgeroijt worden, maer oock veele blinde heijdenen bekeert
worden. Ten tweeden: tot groot profijct van Uwe Edele Erentfeste ende welvaert
van 't Vaderlant. Ten derden: tot verlossinghe van sooveele arme gevangenen Cris-
tenen, daervan eenighe in Uwe Edele Erentfeste dienst zijn uitgegaen. Ten vierden:
tot affbreuck van onse alghemeene vijanden en tot vereveninge van alle de colloniën
en schepen die sij van ons en andere natiën verdistrueert hebben.
Hiermede mij gedienstelick in Uwe Edele Erentfeste goede gratie bevelende, bidde
dat Uwe Edele Erentfeste alles gelieven aen te nemen met soodanighen genegent-
heijt als 'tselve Uwe Edele Erentfeste in aller gediensticheijt wort voorgedragen van
dengenen die is en al tij t blijven sal
