AMAZONIA
99
Uwe Edele Erentfeste onderdanige dienaer
Gedion Morris de jonge.
Tot Middelburg, 22 october 1637 aengelevert.
B. lacob van der Keere, Vlissingen, 31 januari 1638.
NL-HaNAOWIC 1.05.01.01, inv.nr. 46, doc.nr. 10.
[p. 01] Een cleijne remonstrantie in wat manier - belieft het Godt - ick de reijs nae
de Amasones soude aenvaerden en hoe ick te warck soude gaen.
Ten eerste uijt Patria te seijl gaende mijn cours op Sierae nemen, welcke ledt
ontrent hondert Duijtse mijlen boven Maerenjon. Daer hebben de Portegiesen een
forttien met 4 gootelingen en ontrent 25 man; daer begindt de eerste gouvarno
van Maerenjon. Daer mijn volck landen en - belief het Godt - mij meester maeken
van hun. Mij meester gemaeckt hebbende mijn volck daer vervarschen, want een
seer vruchtbare plaetse is. Ende wanneer van daer gaen, sien twee- ofte drijhon-
dert indianen van daer met mij te nemen. In Sierae sijn ontrent 800 indianen die
daertoe gehooren; om van daer regt naer Maerenjon te gaen; welcke indianen ick
meer extimere ende mij oock meer dienst sullen doen als soo veele cloecke soldae-
ten.
Nu iemandts mochte seggen: 'Die indianen sijn die soo datelijcken te becommen,
off sijn sij oock te betrouwen?', dient tot andtwoorde dat deselve indianen door
vreese van die van Marenjaen ende dat forttien onder dwanck ende slavernij gehou
den worden ten eenendeel, te weeten soo wanneer sij van die Spaniaerts41 uijtgeleijt
worden. Sijn daernaest in 't bos die wij wilde indianen noemen, die sij selve seer
vresen en heur souden consumeren, want sijn indianen die geen huijsen noch see
ker plaetsen en houden. Daerom dese indianen, eenmael siende dat eenighe van
onse naasiën daer quaemen die starcker waeren als de Portegiesen, souden daete-
lijcken mortael vijanden van de Portegiesen sijn vanwegen de slavernij onder hun
gesoffereert ende dagelijcx noch suffererende, sonder dat42 sij van nature genegen
sijn het altijts metten starcxste te houden.
Daer valt continueerlijcken goede partije ambergrijs; daer is goet ende divarse bresi-
liënhoudt. De Francen plachten altijt daer groote negotiën te hebben, van Roessel43
ende die van Diepen44 [p. 02] te weeten.
Daervandaen gaen langs de custe naer Marenjaen tot het eijlandt Maerenjaen.
Coomende daer is een goede haeven daer schepen van 2- ofte drijhondert lasten
sonder perijckel op 't loot wel inmoogen, meij ten deele beckent alsoo daer 5 ofte
6 jaeren alle creecken ende rivieren doorswarmt hebbe. Daer sijnde landen mijn
volck tot Tapperie, een fraij sandtbaij, ende monsteren met mijn volck te lande,
welck is van die stadt45 3 mijlen. Ende geven ordere tot de schepen als die mij
in't monsteren sien heur ancker te lichten ende heur naer die stadt in 't gesichte
te begeven; allenelijcken hun maer in vrese te houden, maer sal hun order geven
niet onder het geschut te commen doen, wandt die daer op 't fort van Maeren
jaen sesthien stucken geschuts hebben die al waeterpas schieten, groot ende cleijn,
maer t'landwaerts geen. Daerom staet [ick] al aen die gelegentheijt weet, ende voor
ambuscaeden ende ongelucken wel te verhoeden, welck lichtelijcken te doen is