AMAZONIA
105
Dattum Vlissingen anno 1638, ultimo januario.
C. Jacob van der Keere, Middelburg, 10 september 1638.
NL-HaNA OWIC 1.05.01.01, inv.nr. 46, doc.nr. 09 (bijlage).
[Brief aan de Bewindhebbers van de Zeeuwse Kamer van de West-Indische Com
pagnie, met verzoek om een audiëntie over bovenstaande remonstrantie.]
\p. 01] Meijn Heeren:
Uijt meijn remonstransie gedaen aen eenige parthiculiere vrinden sullen U Edel
Erentfeste te deel verstaen hebben die gelegenheijt ende toestant van Maranjaen
ende die reviere van die Amazones. Ende alsoo U Edel Erentfeste niet gelieft aen
parthiculieren van dese landen odiëntij te verleenen om die plaetsen te sien con-
sesseeren, soo seijn U Edel Erentfeste verseeckert het van anderen beijderhant sal
genoomen worden, want ick oock onderrecht daervan heb dat [sij] daermet doende
seijn. Sulcks geschiedende soude naer meijn oordeel strecken tot merckelijcken nae-
deel van die Compaenie ende deese landen, want ick met goede meesterschap kan
seggen die revier van die Amazones die vruchtbaerste ende gepriefeleerste plaetse
van heel Brasillië ende West-Indiën is, sonder die grootte hooppe van mienen80 die
daer sonder twijffel sijn. Die Compannie meester van Maerenjaen ende die revier
van de Amazones sijnde, welckes met die hulpe van Godt goede order seijnde
met weijnich costen kan geschieden, sullen jaerlijcks goede partijen vicktualliën
naer Fernabock van daer connen seijnden, alsoock haere scheppen aldaer verversen
ende vickthallieeren met cassave, gesouthen visch, vleijs, schiltpadden, reijs, coeien
ende andersins, dat daer met weijnig costen in overvloet is te bekoomen.
Oock voor insseniën81 van suijckerriet, toback, caethoen, gember ende reijs is geen
lant beetter als hetselve, soowel in grootte als goedigheijt van gronden; prinssiepael
die comoditeijt van indiaenen die daer niet en manckeren: slaeven ende vreij indi
anen om die plantasiën als inseniën [p. 02] te setten, alsoock vievers genoech voor
onse volck ende die indiaenen te cultiveren - wanneer maer order - dat als geseijt
grootte kantieteijt te Fernabock tot onderhoudinge van die garnassoens als anders
sal konnen uutgeven.
Indiaenen die daer in de mont van die revier seijn, alsoock onder die gehoorsaem-
heijt van de Portegiessen, seijn seer subiekt ende arbeijtsaem om tot eenigen dienst
te imploijeeren. Ende soo 't geviel U Edel Erentfeste eenige exploijtten te hebben
van die rievier of West-Indiën soude gelieven te doen, ofte te windwaerts, kan U
Edel Erentfeste alteijt eenige duissent indiaenen in haeren dienst hebben sonder
eenige costen, daervan U Edel Erentfeste veel, jae meerder dienst sullen hebben
als van sooveel geworven soldaeten; als ick U Edel Erentfeste daervan mondelinge
meerder onderregt can geven, insgelijck van andere dingen.
Naer meijne opienie soude hiermet het hart van den koninck van Spaeniën aenge-
tast worden. Daer is geen beetter noch bequaemer middel, ende dat met soo kleijne
onkosten als daer die rievier van die Amassoones, want die rivier opwaerts kan U
Edel Erentfeste tot die Rio de Praetta coomen en Peeroe, alwaer menigeen bekent
wat conkeesten daer te doen seijn. Jae, men soude metterteijt sich meester van die