108
AMAZONIA
liggende over een cleijn revierken westelijcker streckende van het voornoemde
fort Sint Filippo, twelcke fortien gemonteert is met vijf a ses stucken geschuts,
ende is genaempt Sint Francijsko. Noch vijf mijllen vorderaf hebben zij noch een
cleijn fortien, gemonteert met twee stucken, ende licht ontrent [p. 07] de zeekust,
alleenlijck dienende tot een wacht van de schepen die op de cust comen, ende is
genaempt Taparrij.
Dit eijlandt van Marinhjon is seer vruchtbaer van mandiock die sij gebruijken tot
t lijfsnoodruft. Maken daer meel ofte ferrinje90 van, hetwelck zij gebruijken in
plaetse van broot. Voorts van toespijse als vleijs ende vis. Worden door hare slaven
gehaelt, soo te lande als in de omliggende revieren, welke slaven sij in grooten
getale hebben, die sij in de revieren van Amasones gaen coopen voor bijllen ofte
houmessen; soodat sij somtijts van hare slaven senden naer de West-Indiën, die
daer varen met bereken, ende crijgen daer goet geit voor, want de Spanjaerden
deselve gebruijken om in hare mijnen te wereken. Aengaende de vruchten als
anassen, pacoven91, battaten, mandewijns92 hebben sij in overvloet. [p. 08] Dit
voorschreven eijlant geeft oock veel catoen, alwaer sij sommige van hare slaven in
generen om garen van te spinnen ende linwaet van te maken, hetwelcke sij oock
wel verhandelen in de West-Indiën ende in sommige eijlanden. Doch de meeste
handelinge die zij hebben is in suijeker, die daer compt in bereken en groote
canoën uut de reviere van Itapecuru, waer wij hiernaer breeder van spreken sullen.
Dit eijlant heeft oock veel ossen, koeijen, verekens ende boeken. Aengaende de
ossen en de koeijen dooden daer weijnich van, vermits sij deselven houden om te
genereren ende het lant te vervullen, ende vercoopen oock sommige aen 't volck
van de suijckermolens van Itapecuru, alwaer deselve gebruijckt worden om het
suijekerriet te malen.
09] Om naer dese reviere te varen soo vaert men bij de sijde van dit voorschreven
eijlant door een reviere genaempt Gerresou93, alwaer men compt aen een baije daer
men overvaert, ende alsoovoorts opvaert door soute revieren totdat men compt aen
een reviere van soet water, hetwelcke daer compt gevallen uut de geberchten. Ende
dit is de reviere daer wij voren van hebben beginnen te spreken, ende heeft in haer
vijf a ses suijkermolens, dewelcke jaerlijckx uutgeven ontrent de duijsent kisten met
suijker. Aen den suijtpunt van dese reviere licht een fort gemonteert met vijftien of
sestien stucken geschuts, waervan vier zijn metalen slangen94 die sij van de Fransen
voortijts behouden hebben, ende de reste van iser. Den mont van dese reviere is een
enge plaetse, overmits een eijlandeken \p. 10] dat aen de eene sijde in den mont
licht ende sommige steenen die tegen het voorschreven eijlandeken liggen, die bij
natueren aldaer gewasschen zijn, waerdoor het oock dien naem gecregen heeft van
Itapecuru overmits het met de indiaensche tale overeen compt. Hier en connen
geen groote schepen in dese revier comen dan alleenelijck berken ende canoën,
ende en connen niet op ofte neder comen dan alleenelijck met hooch ofte leegh
water, want als het water wast, compt het met sulken cracht dat men daer lichte-
licken hemselven in verliesen soude, als sommige hetselve aireede beproeft hebben
door hare stouticheijt, ende daerin gebleven zijn.
Dese reviere is bewoont ontrent de dnj off vier mijllen hooge, ende geeft des somer-
tijts veel vis van diverse soorten; seer vet ende goet vleijs, en gebreckt hier oock
niet \p. 11] in de bosschen, maer boven de reviere op te varen is het in meerder
abondantie, overmits het daer noch niet bewoont en is. Het fort dat an den suij-