AMAZONIA
111
In 't jaer sevenendertich, een weijnich eer ick van daer p. 20] vertrock, sijn hier
geariveert acht soldaten, bij haer hebbende twee papen die sij capusijnen noemen,
die van Peru gecomen waren. Dewelcke seggen dat zij van daer te landewaerts inge-
trocken waren om de indiaenen te converceren106 ofte te leeren, ende dat de passa-
gie haer belet was om weder terugge te keeren door sekere indiaenen; ende hebben
gemoet met sekere natiën die haer beloofden te brengen daer Cristenen waren,
ende sijn achter de reviere van Amasones uutgecomen ende alsoo hier geariveert,
seggende dat sij somtijts bij lande en somtijts bij water gecomen zijn in canoën die
de indiaenen haer gegeven hebben, ende dat sonder eenich perijkel te wederstaen.
Ontrent de twintich mijllen van dese plaetse licht een reviere op te varen te lan-
dewart in, 'twelck is een schoone [p. 21] reviere van soet water, ende is genaempt
Camuta107. De Fransen hier voortijts noemden dese plaets Boca das lortarugas"
door de overvloedicheijt van schiltpadden die daer zijn, daer wij voorder van spre
ken sullen. In dese reviere wort veel toeback gemaekt overmits het lant daar seer
goet toe is, alleenelijck dat den toeback die daer gemaeckt wort een vremdachtige
couleur heeft. Doch wij en weten niet of hetselve compt door faute van de gront
ofte dat het compt bij het cureren, want wij voor coustume hadden den toeback
wat vochtich op te maken. Dese riviere109 is zeer hooch opgaende. Daer is oock
eenen suijkermeulen, dewelcke gemaeckt was een weijnich eer ick van daer quam,
ende meene sij dit jaer voor de eerste reijse gemalen heeft, overmits daer geen suij-
kerriet [p. 22] en gebracht ende het lant seer goet ende bequaem daertoe is.
Nu om te comen ten propooste van de torterugas hetwelcke te seggen is in onse
tale schiltpadden - soo heeft dese reviere ontrent tien of twaelf mijllen op te varen
sekere hooge ende groote santplaten daer menichte van schiltpadden hare eijers
begraven ende alsoo door de hitte des lants uutgebroet werden, soodat deselve met
heele legers daerop comen ende van sommighe Portegische slaven ommegekeert
worden, ende laden alsoo menicht van canoën daermede, ende houden deselve in
't leven tot vijf a ses maenden lanck, te weten in huijskens die sij maken bij hare
huijsen aen den watercant, soo dat het water daerin compt te vloeijen, ende geven
haer blaren die langhs de reviere groeijen hetwelcke haren cost is. Dese schiltpad
den houden sij daer voor eenen seer [p. 23] goeden cost. Deselve uut hare schellen
gedaen connen ons daermede oock wel ter zee behelpen, als wij gedaen hebben
doen wij laest van daer gecomen zijn ende vonden deselve zeer goet. Maer moet in
het souten wel op gelet worden dat het bloet wel uutgeperst wert ende de beenders
uutgesneden, omdat het sout deselve te beter mach preserveren.
Noch hooger dese reviere op vonden diverse natiën van indianen als Tokantins
ende meer andere. Dese maken gaten in hare kaken van jonghs aen ende steken
daer sommige steenen door, hetwelcke sij voor een sieraet houden. Desen steen is
in maniere als eenen marbelsteen110. Dese indiaenen en planten geen mandiocken
maer hebben overvloet van vleijs, soodat sij hartgebraden vlees eten met het geso
den111; ende eten sekere noten ende andere ]p. 24] vruchten die sij in plaetse van
broot gebruijken. In 't jaer 1637 hebben de Portegisen daer ten crijge geweest, ende
hebben daer ses van hare soldaten gelaten die de indiaenen daer tot slaven houden
overmits sij geen menschen en eten. Maer t schijnt hetselve door hare fouten is
toegecomen alsoo sij van hare compagnie waren afgeloopen. De Portegisen hebben
daer seker cargesoen gesonden om deselve te rantsoeneren112, maer de indijanen
gaven voor antwoord dat sij de Cristenen liever voor slaven hadden als eenich goet
