120
AMAZONIA
hoffsteden ende plantatiën, die sijn ontelbaer, sulx daer geen pertinente ofte sekere
gissinge can op gemaeckt worden; onder welcke sijn acht ingenios ofte suijckermo-
lens, overvloedich veel cannaviales141 ofte suijckergronden, ende schoone tabacks-
gronden die dit gebeele Iantscbap besitten. En sijn in alles niet boven negenhondert
weerbare mannen ofte die defencie connen doen, hebbende onder hare subiectie
ontrent sevenduijsent slaven ende vierthienduijsent vrije indianen die in de voor
schreven aldee s woonen; alle welcke men voor een geringe penninck soude connen
bewilligen om het lant te cultiveren tot aenqueeckinge van alle dingen daer prohjct
van soude komen.
Uut alle twelcke U Edel Erentfeste lichtelick connen oordeelen wat groote pro-
fijcten en voordelen van dieselve vruchtbare en volckrijcke plaatsen naer verove-
ringe souden connen verwacht ende [p. 22] gewonnen worden. Ende konnen alle
de voorschreven plaatsen met Gods hulpe verovert en onder U Edel Erentfester
gehoorsaemheit gebracht worden met 1.000 a 1.200 man, gelijck voren gesecht is.
Oock dient niet voorbijgegaen dat U Edel Erentfeste naer de voorschreve gedane
conqueste alle deselve plaatsen souden connen besetten met 5 a 600 soldaten; sulx
dat U Edel Erentfeste alleen voor het gagieren14" van soo geringen garnisoen van 5
a 600 man souden trecken en genieten niet alleen de volle possessie en alle de pro-
fijcten en revenues der voorschreve rijcke landen, steden, dorpen, ingenios, slaven
en andere appendentiën van dien. Maer voornemelick is remarcabel dat U Edel
Erentfeste alsdan met alleen sout hebben de possessie en eijgendom der voorszegde
landen, maar oock sout sijn dominateurs ende possesseurs van de geheele riviere
van Amazones, ende van ontelbare dorpen ende tndiaensche natiën daeronder ende
ontrent sorterende; sulx dat U Edel Erentfester lantpalen binnen weijnich \p. 23]
jaren soo verre souden loopen,ende haer strecken totaen en in de grensen ende
limiten der Provintie van Quito, hiervoren geroert. Temeer dewijle alle die natiën
die eemge ofte de minste kennisse van de Portuguesen hebben, tegen deselve inge
nomen sijn met een doodelicke haat; en ter contrarie dragen een sonderlinge liefde
ende affectie tot onse natie, overmits wij voor desen seer vnndelick ende gemeen-
saem met veele derselve hebben ommegegaen en gehandelt. Want 't is kenlick dat
over sesthich jaren eer dat onse ende andre coloniën ofte plantagies op de riviere
van d Amazones verdistrueert waren dnj a vier schepen jarelix treffehjcke reijsen
hebben gemaeckt alleen metter handel van orane, cottoen en tabacq aldaer gewon
nen en gegroeijt.
Derhalven soo moet nootsakelick volgen dat wij naer conqueste der voorszegde lan
den jarelix veel meer goederen souden connen afschepen als de Portuguesen tegen-
woordich doen, uut oorsake sij sooveele [p. 24] vijanden hebben, 't Is, segh ick,
buiten twijffel dat wij in weijniche jaren uut oorsake als voren ruijm drijmael
meer goederen souden gewinnen en afschepen - dat jare te jare - als de Portuguesen
nu jarelix sijn affschepende. Ten anderen soo is U Edel Erentfesten niet onbekent
wat profijcten en voordeelen de Compagnie soude trecken van de colloniers die
begeerich zouden sijn aldaer collomën te stichten ende neerslaan145, sonderlinge
liefhebbers en avonturiers soo uut Hollant, Zeelant als andre plaatsen, die alsdan
buiten vreese en verblijt souden sijn over soo gewenschte gelegentheit als nu, vrij
van vreese sijnde dat hare collomën met meer als voor desen door de Portugue
sen souden werden verstoort ende vernielt. Ick gae voorbij het groot en remarcabel
