Jaarverslag van de Coördinatiecommissie Verzamelingen
158
JAARVERSLAGEN 2012
Volkenkundige voorwerpen
De conservatoren drs. F. van der Doe en drs. E.J.M. van der Geest berichten als
volgt:
Bij de heropening van het Zeeuws Museum in 2007 waren de wonderkamers een
bijzonderheid. De drie kabinetten, met als thema's Oost, West en Zeeland (naar
de herkomst van de voorwerpen), boden plaats aan een caleidoscoop van voorwer
pen alsof het een achttiende-eeuwse Wünderkammer was. Tal van volkenkundige
voorwerpen vonden zo een plaats in een permanente opstelling die bij bezoekers
verwondering opriep en lof oogstte.
In het verslagjaar ondergingen de drie wonderkamers een herinrichting volgens
nieuwe thema's. Vele tientallen volkenkundige voorwerpen, merendeels uit de acht
tiende en negentiende eeuw en afkomstig uit de hele wereld van tal van bekende
en onbekende Zeeuwse verzamelaars en schenkers, worden in de nieuwe kabinet
ten - sommige voor het eerst - getoond. Het thema Huis Handel laat in de
onderdelen Wonen, Handel en Ontspanning onder meer modellen zien van een
woonhuis uit Japan, een drijvend winkelhuis uit Thailand (afkomstig van consul
Hamel) en een handelsprauw uit Indonesië. Verder zijn er kalebassen kruiken en
gevlochten manden uit Congo (geschonken door de daarvan juist teruggekeerde
Martijn), een bamboemandje uit China (van consul Hamel), een kruik en een pot
van de marrons uit West-Indië (van de president van het hof in Paramaribo, Lam
mens), een theepotje uit West-Afrika (van gouverneur Nagtglas) en een theeservies
van kruidnagelen uit de Molukken. Ook het beroemde tafelklokje met balansuur
werk uit Japan (geschonken door de gouverneur-generaal van Indië, Moens) is er
de komende jaren te zien.
Het thema Macht Pracht kent de onderdelen Strijd, Uiterlijk vertoon en Ver
sierd. Er is een veelheid aan wapens tentoongesteld, van krissen, zwaarden en lan
sen uit Borneo en Sumatra tot knotsen uit Tonga en dolken uit Nieuw-Guinea.
Voorwerpen die voor meer vreedzame doeleinden zijn gemaakt, zijn onder meer
borst- en neussieraden van schelpen, bot en tanden uit Nieuw-Guinea, sierkettin-
gen van vruchtenpitten uit Borneo en de Molukken, hoofddeksels van ananasblad
en boombast uit Angola en met kraaltjes versierde kleding van de Zwartvoetindi-
anen (van Meinard Sprenger). Verder worden een ivoren haarkam uit Ceylon, een
houten sierkam van de Salomonseilanden en een kam van palmbladnerf uit Tonga
getoond.
In het thema Leven Dood, met als onderdelen Nieuw leven, Familie, Religie en
Afscheid, is een aantal van de oudste voorwerpen uit de collectie te zien, zoals Egyp
tische amuletten en grafbeeldjes, alsook de bekende mummie van Moens. De ver
schillende godsdiensten zijn vertegenwoordigd door een Boeddhabeeld (afkomstig
van Vos van het Nederlands Zendelingengenootschap), een koranstoeltje (meege
nomen door De Stoppelaar, advocaat en gemeentesecretaris van Middelburg), een
stenen kopje van een oud hindoe beeld, een houten vruchtbaarheidsbeeld uit Bali
en de zes voorouderbeeldjes (waluts of berhalla's) uit Tanimbar. Er staan grote en
kleine muziekinstrumenten, zoals trommels uit Bengalen (Vos), Congo (Martijn)
en Nieuw-Guinea (missionaris Bout) en een mini-gamelan uit Java.