MEMORIAEL
19
overleden vader had gevonden. De familie van Aalst wordt gerekend tot de afstam
melingen van Michiel de Ruyter.44 Mogelijk is het manuscript via Maria's kleinzoon
Wilhem Pottey, die trouwde met Anna Potts - een dochter van predikant Thomas
Potts en Alida de Ruyter - in deze familie terechtgekomen.
Op diverse plaatsen in het handschrift is met donkere inkt tekst bijgeschreven.
Niet te achterhalen is of Maria zelf hier de tekst verbeterd heeft. Mogelijk heeft
een ander deze toevoegingen later aangebracht, zoals ook de man van haar doch
ter Sara, Johan Schorer extra aantekeningen in het memorieboekje van zijn vrouw
bijschreef.45
Het handschrift is opgebouwd uit vier katernen van achtereenvolgens vijf, vijf, vier
en vijfbladen, door middel van twee koordjes bijeengehouden en verbonden met
een perkamenten omslag. In dezelfde omslag zijn met behulp van koperen spel
den twee katernen bijgestoken, elk bestaande uit vier bladen. De bladen zijn niet
gefolieerd. Het papier van de eerste vier katernen is voorzien van het watermerk
Adelaar met de lettercombinatie HVD, papier uit Basel.46 Het papier van de twee
bijgestoken katernen is van jonger datum. Het heeft het Wapen van Amsterdam als
watermerk, is afkomstig van een Franse papiermaker, waarschijnlijk Pierre Debenat
uit Angoumois, die dit papier rond 1665 vervaardigde.47 Het bevestigt de veron
derstelling dat Maria in 1665 of 1666 haar memoriaal had volgeschreven en twee
nieuwe katernen aan haar cahier toevoegde. In laatstgenoemde jaar vervolgde ze op
het nieuwe papier haar familiekroniek. In het handschrift zijn de pagina's thans van
een foliering voorzien die tussen vierkante haken is vermeld. Fol. 01 is de eerste
pagina met geschreven tekst. Het voorwerk, de kaft en voorbladen, zijn genum
merd met fol. 0-01 en 0-02.
Het manuscript is toegevoegd aan de Verzameling aanwinsten Zeeuws Archief (toe
gangsnummer 33.5), inv.nr. 181 als 'Handschrift Maria de Fraeye, 1619'.
Globaal overzicht
-Catechismus, fol.01-13r
-Persoonlijke aantekeningen uit haar leven, fol. I4v-26r
De beschrijving begint op 26 september 1625, de dag voordat zij de eerste huwe
lijkse belofte heeft afgelegd en gaat door met de data en beschrijvingen van haar
ondertrouwmaaltijd, huwelijk, verhuizing naar Londen, geboorte en doop van haar
kinderen, verhuizingen in Londen en terugkeer naar Middelburg. Het eindigt met
het ziek- en sterfbed van haar man en gegevens over zijn begrafenis.
-Spreuken, fol. 27r-28r
-Huwelijken en geboorten van kinderen en kleinkinderen, fol. 28v-50v
Zeven jaar na de dood van haar man lijkt Maria de draad weer opgepikt te hebben
en schrijft ze verder vanaf het jaar 1645. Maria is dan 40 jaar oud en weduwe. We
vinden hier informatie over haar kinderen, hun huwelijken, de geboorten, ziekten
en overlijden. De laatste gegevens dateren van 19 juni 1681.
Tekstbewerking
Bij het transcriberen van Maria's memoriaal is de zogenaamde 'kritisch-normalise-
rende methode' toegepast, zoals beschreven in de Richtlijnen voor het uitgeven van
historische bescheiden's-Gravenhage, 1988. Het ging ons vooral om de beschik
baarstelling van de tekst ten behoeve van historisch onderzoek. Behalve bij geogra-
