160
MEERTENS
matie zou toevoegen aan De eeuw van mijn vader van Geert Mak. Hij lijkt de connectie
met Piet Meertens niet beseft te hebben, die wel op de foto bij het artikel staat.
45 Middelburgsche Courant, 8-5-1875.
46 Zie: www.zeeuwengezocht.nl: Martinus Gorinus Mak, 8-9-1880 - 18-9-1896.
47 Franken, De werf.
48 Het schoolgeld bedroeg honderd gulden per jaar en zou gedurende Meertens' schooltijd
niet veranderen. Zeeuws Archief (ZA), Stedelijke Scholen Gemeenschap Middelburg
(SSGM) 1460-94 Toestand School.
49 Meertens heeft verschillende muziekleraren gehad. Vanaf 4-2-1917 kreeg hij vioolles
van Ida M. Guyot, directrice van het Zangkoor van Vrijzinnig Godsdienstigen (Vgl.
Middelburgsche Courant). Hij zou met haar nog jaren corresponderen.
50 G.J. van Bork en PJ. Verkruijsse (red.), De Nederlandse en Vlaamse auteurs van middel
eeuwen tot heden met inbegrip van de Friese auteurs. Weesp, 1985, 362.
51 'Dr. PJ. Meertens. In: Provinciale Zeeuwse Courant, 18-5-1974.
52 'Wij dan, gerechtvaardigd zijnde uit het geloof, hebben vrede bij God, door onzen Heere
Jezus Christus.'
53 M.P. de Bruin, Mijn vriend Pieter Jacobus Meertens. In: Ons Erfdeel, jrg. 29, 1986,
682.
54 Op 21-3-1919 speelde Meertens met het gezelschap Musica in de schouwburg in
Middelburg. Het concert 'gaf blijk van ernstige studie van de jongelui die toonen
hun vrijen tijd nuttig te besteden'. Middelburgsche Courant, 22-3-1919.
55 PJ. Meertens, Vers. In: De Gids, jrg. 93, 1929, 2; zie: Th. van der Meer, Verteerd te zijn
van liefde. PJ. Meertens in Doetinchem. In: De Parelduiker, jrg. 19, nr. 2, 2014, 38-51.
56 De Jongste Dag, jrg. 1, nr. 8, 1919, en jrg. 1. nr. 12, 1919. Meertens heeft tussen 1920
en 1923 enkele, niet gepubliceerde, gedichten onder hetzelfde pseudoniem geschre
ven. Het is niet duidelijk waaraan of aan wie Meertens het pseudoniem heeft ontleend.
Hetzelfde pseudoniem heeft hij in 1944 nog eens gebruikt bij de publicatie van de bun
del Middeleeuwsche wereldlijke poëzie. In de jaren twintig heeft hij zich in kranten- en
tijdschriftpublicaties vaak bediend van het pseudoniem Jan Vermeer.
57 Brochure 'De Jongste Dag' in: ZB, CM-1142 E4 9.10. Het tijdschrift verscheen van
november 1918 tot en met december 1919.
58 In 1917 is Meertens met de spraaklessen gestopt, maar hij heeft ze in 1919 kort na aan
vang van zijn studie in Utrecht hervat. Uit niets blijkt hoelang hij ze gevolgd heeft.
59 ZA Vereniging Gymnasiasten Nihil Sine Labore Middelburg 1464-67, Ledenlijst.
60 Vgl. W. Otterspeer, De wiekslag van hun geest. De Leidse Universiteit in de negentiende
eeuw. Den Haag, 1992, 460.
61 ZA, Archief SSGM 1460-2 Notulen, 1-3-1919 en 30-5-1919.
62 Meertens was van oktober 1933 tot en met december 1934 in therapie bij de Adleriaan
dr. Ronge. Adler was de 'ontdekker' of 'uitvinder' van het minderwaardigheidscomplex.
Adleriaanse therapie was geen spraaktherapie, maar richtte zich onder andere op veron
derstelde achterliggende psychologische problemen van stotteren.
63 Branco van Dantzig moet bijna rechtstreeks naar Auschwitz zijn afgevoerd. Ze is op
11 september 1942 uit haar huis gehaald en op de 19e in Auschwitz omgekomen. Zie:
www.joodsmonument.nl. Ze heeft Meertens frequent geschreven, toen hij in het Huis
van Bewaring zat. Vooral nadien is hij regelmatig bij haar geweest, tot aan het moment
waarop ze weggevoerd is.
64 De Middelburgsche Courant sprak in tegenstelling tot voor het gymnasium nooit van een
toelatingsexamen voor de HBS, maar vermeldde alleen wie er toegelaten waren tot de
eerste klas.
65 Middelburgsche Courant, 13-7-1912.
66 De naam van Kees werd dat jaar niet genoemd in de krant (vgl. Middelburgsche Courant,
11-7-1913). Mogelijk was hij een van de twee niet bij name genoemde voorwaardelijk
toegelaten leerlingen. In later jaren werd hij wel genoemd bij overgangs- en eindexa
mens.
