ZOETE WAAN
49
niet als haar verantwoordelijkheid zag de eigenaars van de Bathpolders financieel te
ondersteunen. Daarnaast stelde de provincie dat de bevoegdheden volgens de wet
van 1855 en artikel 38 van de Waterstaatswet om in geval van onvoldoende han
delen van de eigenaar de noodzakelijke werken te bevelen, niet toepasbaar zou zijn
vanwege tijdrovende procedures. Sterker nog, herdijking zou niet onder de noemer
'noodzakelijke werken' vallen.162 Volgens de provincie ging het hier voornamelijk
om een staatsaangelegenheid op grond van de aanwezigheid van de staatsspoorweg
en de overweging dat de staat deels eigenaar was van de Bathpolders.163 Toen in de
zomer van 1906 het voorstel voor een subsidie met een kleine meerderheid door de
beide Kamers werd aangenomen, konden de werkzaamheden alsnog beginnen en
waren de beide polders half augustus weer volledig bedijkt.164
Deze kwestie laat zien dat de wetgeving niet voorzag in een wettelijke basis voor
directe actie in tijden van nood. Hoewel de Staatscommissie voor de Waterstaats
wetgeving nog in 1904 met het wetsvoorstel 'ter voorkoming en beperking van
overstromingen' probeerde hierin verandering te brengen, kreeg het voorstel voor
lopig geen steun. Ook het verzoek vanuit de Eerste Kamer om wijziging of her
ziening van artikel 38 van de Waterstaatswet van 1900 werd niet gehonoreerd.
Minister Veegens betwijfelde de noodzaak van een aanpassing gezien de exceptio
nele omstandigheden in de Bathpolders, 'waarin [men] ook met de beste Water
staatswet niet had kunnen voorzien'.165
Zeeuws-Vlaanderen
Toen begin mei de Isabellapolder weer dicht was, keerden de meeste inwoners
terug. Eind mei waren de welputten en regenbakken hersteld en de kelders droog
gepompt, waarna de woningen weer betrokken konden worden. Drinkwater werd
al die tijd aangevoerd.166 De plannen tot verhoging van de zeedijk van de Groote
Isabellapolder werden begin juni door Gedeputeerde Staten goedgekeurd.167 Ook
de zeedijk van de Clarapolder werd verhoogd. Opvallend is dat het verzoek van
de naastliggende Nieuwe Passageulepolder aan het bestuur van de Clarapolder
om de scheidingsdijk met de Clarapolder te verhogen en te verzwaren, niet werd
ingewilligd.168
Eind maart keerden de bewoners van het waterschap Walsoorden langzaamaan
terug naar hun woningen.169 Onder toezicht van de inspecteur voor de volksge
zondheid werden welputten en regenbakken gerepareerd en huizen en scholen
schoongemaakt. Half april kon het onderwijs weer hervat worden. Zolang nodig
werd met de stoomtram Hulst-Walsoorden drie maal daags drinkwater kosteloos
aangevoerd. Er was overigens lang niet altijd genoeg voor iedereen. Ook werden
nog wekenlang aardappelen, kleding en steenkolen uitgedeeld.170
Ondertussen zorgde de calamiteuze status van de Wilhelmuspolder ook hier voor
vertraging omdat de vereiste toestemming van de minister van Waterstaat ontbrak.
Hogerwaard liet dan ook weten dat haast geboden was: zolang de doorbraak open
lag, werd het grondverlies alleen maar groter en zouden de herstelwerkzaamheden
duurder worden.171 Toen half mei de werkzaamheden eenmaal waren aangevangen,
verliep de dichting voorspoedig en lag de polder een maand later droog.172 In de
Van Alsteinpolder had de aannemer zijn werknemers een premie van vijftig gulden
beloofd om het werk te bespoedigen.173