154
CPN EN DE WATERSNOODRAMP
de nazi-Wehrmacht'. Voor iedere gewone Nederlander moest het volgens de CPN
nu toch wel duidelijk zijn dat de Sovjet-Unie geen bedreiging was.27
Het vierde en laatste thema betrof de wederopbouw, alsmede de vraag wie dat zou
moeten betalen. Natuurrampen zijn 'geen noodlot' schreef Paul de Groot: 'Wij,
communisten, buigen ons niet voor het afschuwelijke geweld van de verwoestende
natuurkrachten'. Hij wees erop dat in de Sovjet-Unie en het communistische China
de natuurkrachten werden getemd: 'De Socialistische maatschappij verandert de
natuur, verandert de woestijnen in vruchtbare akkers en legt het water de teugels
aan. Dat is mogelijk in een socialistische maatschappij, waar de regering en de
staat in handen zijn van het volk en werken vóór het volk'. En dat was volgens De
Groot de les van de ramp: 'wij [moeten] ons allen verenigen voor een vrij en
socialistisch Nederland'.28 Nederland had nu de vrede nodig, en dus geen hoge be
wapeningsuitgaven of een EDG-verdrag, om het ondergelopen land terug te win
nen en het hele land 'eens en voor goed te beschermen tegen het natuurgeweld!'29
Wie betaalt de wederopbouw? De CPN ging ervan uit dat de regering het plan had
om de al zwaar belaste gewone mensen heel veel geld voor hulp en herstel te laten
opbrengen: 'Dit schept een vooruitzicht van grijnzende armoede, die het werkende
volk onmogelijk aanvaarden kan'. Paul de Groot presenteerde een alternatief plan.
De wederopbouw moest snel ter hand worden genomen en de slachtoffers moesten
volledig schadeloos worden gesteld: 'dat kan alleen ten koste van de rijken en ten
koste van de militaire uitgaven'.30 Of met andere woorden: 'De regering wil haar
schuld thans delgen door het volk te laten betalen! Doch wat open moet, is de
brandkast der rijken, die meer konden verdienen aan de oorlogsvoorbereiding dan
aan de versterking der dijken!'31
Voorhoederol CPN
De CPN claimde een voorhoederol bij de hulpverlening na de ramp, dat kwam
hiervoor al kort aan de orde. Dat past binnen de communistische ideologie; de
communistische partij is immers de 'bewuste voorhoede van het proletariaat'.32 De
Volkshulpcomités moesten die voorhoederol gaan vervullen: 'Het zal daarom voor
ieder die begaan is met het lot der getroffenen en die meent dat onmiddellijke en
afdoende hulp nodig en mogelijk is, een vreugde zijn geweest te vernemen dat op
initiatief van de Communistische Partij Volkshulpcomités tot stand zijn gekomen'.
Die comités moesten 'de mobilisatie van de actieve volkskrachten ter hand gaan
nemen om practisch aan te pakken en recht voor de slachtoffers af te dwingen'. De
CPN ging ervan uit dat de comités 'zich zeer snel in de massale sympathie van ons
volk [zouden] kunnen verheugen'.33
In de praktijk stelde die 'voorhoederol' niet veel voor, maar aan haar buitenlandse
communistische vrienden probeerde de CPN te laten zien dat zij die rol wel dege
lijk vervulde. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de reactie van de CPN op een telegram
van de West-Duitse communistische partij KPD: 'Waarde vrienden, Hartelijk dank
voor betuiging van solidariteit met verschrikkelijke ramp. Nederlandse communis
ten en progressieve mensen staan in voorste rijen bij reddingswerk en organiseren
hulp aan vluchtelingen. Organiseren strijd tegen reactie die ramp misbruikt voor
Europese leger en schade-vergoeding slachtoffers hoofdzakelijk op werkers wil af-
wentelen'.34 Een tweede voorbeeld betreft een artikel van een Waarheid-redacteur