over het gegeven dat men iedere zondag ter kerke ging. Aangezien Lipperhey al zijn
kinderen in de Nederduits-Hervormde Gemeente heeft laten dopen, heeft hij vóór
1608 tijdens kerkdiensten ook Magnus, Boreel én Radermacher gezien, die immers
alle drie in die jaren afwisselend als ouderling in deze gemeente functioneerden.185
Het is lang geleden, maar Middelburg was in die tijd een dynamische en bruisende
stad, waar alle voorwaarden voor het ontstaan van een werkende verrekijker ruim
schoots waren vervuld.
Epiloog
Middelburg mag dan de bakermat zijn van de verrekijker of telescoop - nota bene het
eerste filosofische instrument van de zeventiende eeuw en als zodanig een type in
strument dat essentieel is geweest voor de ontwikkeling van de natuurwetenschap -
toch heeft het vreemd genoeg na 1608 jaren geduurd voordat er vanuit Zeeland
nieuw een bericht over de verrekijker valt te signaleren. Petrus Gruterus bijvoor
beeld, de broer van de inmiddels overleden Middelburgse rector Jacob Gruterus,
correspondeerde in de cruciale jaren 1608-1609 vanuit Middelburg met tal van ge
leerden in en buiten de Republiek, maar de nieuwe vinding komt met geen woord
76
'SCIENTIA' IN MIDDELBURG
CONTACTEN DOCENTEN LATIJNSE SCHOOL PUBLIEKE COLLEGES MIDDELBURG [vóór 1608)
Petrus Gruterus
Zierikïee
Adrlacn Metlus
franeker
Jacob Cool
tonden
Philip pus Lansbergen
Goes
Ca rol us Cluslus
leiden
[1600-1603]
Petrus Hondius
Vlissingen
Richard Schilders
Uitgever/drukker
Matthias de I 'Obel
Middelburg 1596]
Londen [1596 -
Abraham Ortelius
(+1598) Antwerpen
Jacob Magnus Jacob Bored Johan Radermachcr Johan Coutereels Govert van der Haghen
koopman magistraat wijfthondekrof rekenmeester glasfabrikant
Docent Latijnse School O Geleerde f Koopman Magistraat
Afb. 26. Netwerk van contacten tussen docenten aan de Latijnse School te Middelburg en
andere relevante personen, tussen 1591 en 1608.
Ononderbroken lijn: (aangetrouwde) familieband.
Lange Streepjeslijn: onderlinge correspondentie bekend.
Streep en stippellijn: contact gedocumenteerd via gedicht of Album Amicorum
Stippellijn: direct persoonlijk contact bekend uit vermelding in brieven of andere
documenten.
Korte streepjeslijn: Uitgave boek bij Schilders
