Het muziekleven in Middelburg ten tijde
van de oprichting van het Zeeuws
Genootschap: een nadere verkenning
Albert Clement
Op 25 januari 1769 werd in Vlissingen bekend dat Willem V, stadhouder
van 1751 tot 1795, bereid was het protectoraat van het aldaar genomen
initiatief voor een wetenschappelijk genootschap te aanvaarden. Wan
neer men zich afvraagt, waarom een illuster persoon als de stadhouder een on
bekend lokaal gezelschap wenste te ondersteunen, lijkt de bijzondere, uit 1581 da
terende band tussen de Oranjes en Vlissingen een voor de hand liggende rol in
het antwoord daarop te spelen.1 De goede contacten van het Huis van Oranje met
het Zeeuwse beperkten zich evenwel beslist niet tot Vlissingen. De relatie tussen
de eerste protector van het Genootschap en Zeeuwse vertegenwoordigers van
kunsten en wetenschappen vormt een rode draad in dit artikel, waarin de muziek
ten tijde van diens stadhouderschap centraal staat. Het Genootschap is immers
een kind van de Verlichting. Omdat het zwaartepunt van de Zeeuwse muzikale
activiteiten in Middelburg lag, staat ook in deze bijdrage de Zeeuwse hoofdstad
centraal.2 Daarbij zal tevens aandacht worden geschonken aan enkele andere kin-
241
1 De historicus Wijnand Mijnhardt noemde de band tussen de Oranjes en Vlissingen zelfs 'de
sleutel voor de oplossing van dit raadsel'. W.W. Mijnhardt, Tot bevordering van 'deugd en
waerheid': het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen 1769-1801. Rede, gehouden op
25 januari 1994 in het stadhuis te Vlissingen. In: Zeeland, nr. 3/2, 1994, 45-52.
2 In bet kader van het jubileum van het Genootschap heeft de redactie van deze bundel mij
uitgenodigd, hieraan een bijdrage te leveren waarin de muziek een centraal thema vormt.
In dit essay wordt via een bespreking van musici, muziekbevorderaars en andere relevante
personages een beeld geschetst van het muziekleven in Middelburg in de tweede helft van de
achttiende eeuw. Het betreft de geactualiseerde en aanzienlijk uitgebreide versie van het artikel
dat ik in het kader van het 225-jarig jubileum schreef: A. Clement, Aspecten van het muziek
leven in Middelburg ten tijde van het stadhouderschap van Willem V (1751-1795). In: Zeeland,
nr. 3/2, 1994, 63-68.
