stadsconcerten. Samen met Christian Ernst Graf en enkele anderen zorgde hij
ervoor dat Middelburg een eerste bescheiden concertzaal kreeg (zie onder). In
de tweede plaats was Joos' grootvader Ewaldus Reynvaan (1677-1753) vanaf 1719
eigenaar van de buitenplaats Poppenroede aan de Seisweg; deze buitenplaats werd
later bewoond door Radermacher. Een derde omstandigheid die tot contacten
tussen Radermacher en Reynvaan heeft geleid, is het feit dat ze beiden vrijmetse
laar waren, waarbij aangetekend dient te worden dat Radermacher niet alleen lid
was van de Middelburge loge La Philantrope, maar ook 'Extra Ordinair' lid van de
Vlissingse loge LAstre de l'Orient, waartoe ook Verschuere Reynvaan behoorde.38
Het lijkt niet onlogisch, de nogal opvallende aandacht voor sommige namen
en begrippen in het Kunst-Woordenboek uit 1795 mede vanuit Verschuere Reyn-
vaans hoedanigheid als vrijmetselaar te verklaren. Met het maqonnieke gedach-
tengoed moet hij immers al voor zijn toetreding tot op zekere hoogte bekend zijn
geweest. Men denke daarbij onder meer aan namen uit de Egyptische mythologie.
Het werk oogstte grote bewondering, ook in het buitenland. De verklaringen zijn
veelal uitvoeriger dan uiteenzettingen van andere (buitenlandse) auteurs uit de
zelfde periode. In een aantal gevallen is de keuze van een lemma opmerkelijk, en
zijn de passages in de verklaringen niet vrij van een persoonlijke noot. Zo leest
men onder het trefwoord 'Musaeum' onder meer:
Ook heden ten dage bewijst dit werk nog diensten bij de beantwoording van vra
gen omtrent tal van muziekhistorische vraagstukken.
Albert Clement
255
Tot roem van Zeelands Hof- en Hoofd-stad, het hoflijk Middelburg, de plaats
mijner geboorte, en gedeeltelijk mijner opvoedinge, is over eenige jaaren, ook
een Musaeum opgericht, al waar de leergierige jeugd, onder het opzicht van de
edelsten en voornaamsten der regeering, onderweezen wordt, in de teken- en
beeldhouw-kunst; welken jaarlijks naar eereprijzen dingen, die uitgedeeld wor
den aan die geenen welken daarin uitmunten: loflijk, voorwaar! ter navolginge
overwaardig, ook in andere takken der kunsten.39
38 De naam van Radermacher op de ledenlijst van laatstgenoemde loge is in facsimile afgebeeld
bij Lagendijk, Vrijmetselarij in Zeeland, 137.
39 Verschuere Reynvaan, Kunst-Woordenboek, 879.
