Caroline van Santen
Oudheidkamer Middelburg
Op haar vlucht naar Domburg in mei 1940 nam Marie een deel van haar inmiddels
bescheiden privécollectie munten en penningen voor de zekerheid met zich mee.
Vanwege het verlies van de Stedelijke Oudheidkamer besloot ze in april 1941 ten
behoeve van het archief aan de gemeente Middelburg haar Middelburgse gilde-
penningen en een zilveren inspecteurspenning van de brandweer te schenken.143
Naderhand wilde ze ook nog enkele zeldzame gouden munten schenken, zoals ze
Meertens in juni 1941 schreef. Van Dr. Willem Sybrand Unger had ze inmiddels
echter gehoord dat de burgemeester geen verzamelingen meer wilde aanleggen,
daarom behield ze die munten voorlopig nog zelf.144 De geschonken penningen
zijn via een bruikleen van de gemeente Middelburg in 1944 bij het Zeeuws Ge
nootschap terechtgekomen. Van Marie's eerdere schenkingen aan de Stedelijke
Oudheidskamer van voornamelijk munten en penningen zal waarschijnlijk niets
zijn overgebleven.145
Wat er verloren is gegaan
In mei 1940 ging een waar verzamelaarshuis in vlammen op. Het is moeilijk om
vast te stellen wat er allemaal voorgoed is verdwenen, zowel van de voorwerpen
die door de zussen zelf bijeen waren gebracht als de verzamelingen die zij van
hun vader en broer hadden geërfd. Veel hadden de zussen al voor de ramp een
bestemming gegeven, bij het Zeeuws Genootschap of elders. In de loop der ja
ren had Marie bijvoorbeeld vele werken en onderzoeksgegevens van haar vader,
vooral met betrekking tot dialecten en volksgeloof en -gebruiken, aan Meertens
geschonken. Zo stuurde ze hem in januari 1932 een dossier met antwoordbrieven
op een vragenlijst uit 1859, die Meertens met veel enthousiasme aanvaardde.146 En
in juni 1936 stuurde Marie hem nog enkele manuscripten en een aantal almanak
ken uit haar vader's bezit.147 Veel boeken van vader De Man, bijvoorbeeld over
dialecten, hadden ze in de loop der jaren al opgeruimd vanwege ruimtegebrek.148
467
143 PZC, 03-05-1941, 2; Zeeuws Archief, Archief Gemeente Middelburg (1940-1991), Stadhuis,
Schenkingen t.b.v. interieur na restauratie 1940, inv.nr. 2.07.354.1.
144 ZB, Collectie Meertens, inv.nr. 28.29, brief 11-06-1941.
145 Zie o.a. MC, 19-12-1889, 2; MC, 22-12-1898, 2; MC, 30-04-1923, 5.
146 ZB, Collectie Meertens, inv.nr. 28.29: brieven 09-01-1932 en 29-01-1932.
147 ZB, Collectie Meertens, inv.nr. 28.29: brieven 05-06-1936 en 22-06-1936.
148 ZB, Collectie Meertens, inv.nr. 28.29, brief 15-10-1930.
