Daarmee was de grondslag gelegd voor een bijna dertig jaar durende samenwer
king tussen het Zeeuws Tijdschrift en het Zeeuws Genootschap. Maar voor het
zover was had een vooraanstaand lid van het Genootschap in een doordacht be
toog het Zeeuws Genootschap wakker geschud.
Meertens over het Genootschap19
In het Zeeuws Tijdschrift (1957) nam PJ. Meertens (lid van het Genootschap, la
ter bekend geworden als meneer Beerta in de romancyclus Het Bureau van J.J.
Voskuil) de pen op om zijn bezorgdheid uit te spreken over het door het bestuur
gevoerde beleid. Hij toonde zich verontrust over een drietal wezenlijke oneven
wichtigheden in de organisatiestructuur van het Genootschap. Met name en in de
eerste plaats noemde hij de dominante positie van het museum 'als zwaartepunt
van het Genootschap'20 Om dit in stand te houden moest er geld worden geleend
en moesten zelfs waardevolle, zeldzame objecten worden verkocht. Bovendien
vroeg Meertens zich af of het Genootschap zijn doelstelling (zoals verwoord in
artikel 1 van de Wet: 'het bevorderen en verbreiden van kennis en wetenschap
in zonderheid in Zeeland') niet effectiever zou kunnen verwezenlijken door de
bakens te verzetten. Hij suggereerde de lezingen toegankelijker te maken voor
een breder publiek, zoals het Provinciaal Utrechts Genootschap voor Kunsten en
Wetenschappen (PUG) dat deed. Ook zag hij de samenwerking met het Natuur
kundig Gezelschap te Middelburg graag hersteld. Ten slotte was ook de overver
tegenwoordiging van de Middelburgse elite in het ledenbestand van het Genoot
schap hem een doorn in het oog. Van de 308 in Zeeland wonende leden kwam in
1953 bijna 40 uit Middelburg. Meertens vroeg zich af of er op Noord-Beveland
528
Kapitale koerswijzigingen in het Zeeuws Genootschap (1950-2017)
aan te gaan met de Stichting Zeeuws Tijdschrift, krachtens welke onze leden het
tijdschrift ontvangen, terwijl het Genootschap bovendien een aantal pagina's
ter beschikking krijgt voor het doen van mededelingen. Het bleek noodzakelijk,
teneinde dit te kunnen financieren, de contributie te verhogen van 10,- tot
15,- per jaar.18
18 Archief Vroegere en latere mededelingen voornamelijk in betrekking tot Zeeland Uitgave van het
Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen. Z.pl. 1964, V.
19 De titel van deze paragraaf is een toespeling op één van de eerste uitgaven van boekhandel
Fanoy te Middelburg: Meertens over de Zeeuwen. Middelburg, 1979.
20 Meertens, Het Genootschap, 67.
