Het tweede eeuwfeest (1969)
Tijdens deze periode van heroriëntatie viel het tweehonderdjarig bestaan van het
Zeeuws Genootschap. Het feest werd gevierd met een bijzondere uitgave van het
Archief van het Genootschap. In het voorwoord werd gesteld, dat de publicatie
Die vraag aan het eind van het voorwoord was typerend voor de beleidskwesties
waarvoor het Genootschap zich destijds gesteld zag. Het was kennelijk moeilijk
te kiezen tussen enerzijds een directe aansluiting bij de op handen zijnde econo
mische en maatschappelijke veranderingen en anderzijds het vasthouden aan de
traditie met de nadruk op beschrijving en analyse van het verleden. Het belang van
de onlosmakelijk verbondenheid van beide elementen werd kennelijk niet alleen
nog onvoldoende beseft, maar vooral ook niet erkend als een bron van inspiratie
voor de toekomst die men kennelijk met zorg tegemoet zag. Wanneer men het
voorafgaande in ogenschouw neemt, hoeft deze constatering overigens niet te al te
zeer te verbazen. Uit de moeizame samenwerking tussen het Zeeuws Tijdschrift en
het Genootschap bleek immers dat daar de schoen wrong. Niet zozeer de financi-
ele perikelen vormde de oorzaak voor de wederzijdse irritatie als wel het verschil
in opvatting wat het tijdschrift moest uitdragen, in feite de inhoud van de op te
nemen artikelen. Bij de initiatiefnemers van het Zeeuw Tijdschrift stond de actua
liteit voorop, terwijl het bestuur van het Genootschap wenste vast te houden aan
de traditionele benadering, aan een zogenaamd wetenschappelijke benadering van
536
Kapitale koerswijzigingen in het Zeeuws Genootschap (1950-2017)
enerzijds een bezinning wil zijn op het werk dat is gedaan. De lange lijst van
verhandelingen laat de verschuiving in de tijd zien van de doelstelling, n.l. van
bijdragen op vele gebieden van wetenschap naar mededelingen voornamelijk
met betrekking tot Zeeland en dan nog veelal historisch gericht. Een figuur als
Leendert Bomme uit de begintijd van het Genootschap toont de combinatie van
een koopman en een verdienstelijk beoefenaar van de natuurwetenschapen. Het
leek daarom gewenst om thans ook te bezinnen op wat er in Zeeland gebeurt
en gaat gebeuren. Landbouw en industrie zijn zeer belangrijk, maar iedere dag
weer worden wij met onze monumenten van geschiedenis en cultuur gecon
fronteerd. Een balans van twee eeuwen is opgemaakt. Wat zullen wij hiermee in
de toekomst doen?34
34 Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen 1769-1969 Archief Vroegere en latere mededelingen
voornamelijk betreffende tot Zeeland. Uitgave van het Zeeuwsch Genootschap der Weten
schappen 1969, Z.pl.,Z.j., 5.
