verancier.3 De slavenhandel vanuit het Engelse Bristol was - samen met de han
del in slavernij-gerelateerde producten als suiker en koffie - goed voor ongeveer
40 procent van al het inkomen verdiend in die stad rond 1790.4 Ook in het Franse
Nantes en omgeving had de trans-Atlantische slavenhandel grote gevolgen. Rond
de stad ontstonden fabrieken die textiel produceerden voor de Afrikaanse markt.5
Hoe zat het met Walcheren? Hoe belangrijk was de slavenhandel tijdens het
absolute hoogtepunt ervan voor Vlissingen en Middelburg? Dat die vraag tot
dusver nauwelijks bestudeerd is, ligt niet aan de afwezigheid van bronnen. Het
archief van de grootste slavenhandelaar van Nederland, de Middelburgse Com
mercie Compagnie (MCC) is vrijwel volledig bewaard gebleven. Het bevat uitge
breide financiële gegevens over meer dan 100 slavenreizen van deze compagnie,
die een ongeëvenaard inzicht geven in de organisatie van de slavenhandel op Wal
cheren. Ook in internationaal opzicht is dit een unieke bron, die niet voor niets
is opgenomen in het Memory of the World register van UNESCO. Hoewel van
194
Het economische belang van de slavenhandel voor Walcheren, 1755-1780
Gezicht op een aantal schepen van de Middelburgse Commercie Compagnie van diverse zijden,
1767-1780. Gemeente Middelburg, Stadhuiscollectie Middelburg, nr 22.
3 Jane Longmore, Cemented by the Blood of a Negro? The Impact of the Slave Trade on Eigh
teenth-Century Liverpool. In: David Richardson, Suzanne Schwarz and Anthony Tibbles
(eds.), Liverpool and Transatlantic Slavery. Liverpool University Press, 2007, 227-251, 243;
Francis E. Hyde, Bradbury B. Parkinson en Sheila Marriner, The Nature and Profitability of the
Liverpool Slave Trade. In: The Economic History Review, 5:3 (1953), 368-377.
4 David Richardson, Slavery and Bristol's 'Golden Age. In: Slavery and Abolition, 26:1 (2005)
35-54; Madge Dresser, Slavery Obscured. The Social History of the Slave Trade in an English
Provincial Port. London: Bloomsbury Academic, 2001, 31-32.
5 Pierre Boulle, Slave Trade, Commercial Organization and Industrial Growth in Eighteen
th-Century Nantes. In: Revue Fran$aise d'histoire doutre-mer, 59:214 (1972), 70-112.