Hans Zuurdeeg en Fred van den Kieboom
Het Sint-Jacobsgilde in Sint-Maartensdijk
Hans Zuurdeeg en Fred van den Kieboom
De fraaie zilveren beker van het Sint-Jacobsgilde te Sint-Maartensdijk, die
in 1595 is gemaakt ter herinnering aan bedevaarten van leden van dit ge
zelschap naar Santiago de Compostella in Noord Spanje, heeft landelijk
enige bekendheid. Dit gilde was geen ambachtsgilde, maar vond haar oorsprong
in de kerk. In 1923 is de beker met de eveneens zilveren kom met ananasmotief en
dito lepel van het Sint-Jacobsgilde door de toenmalige gemeente Sint-Maartens
dijk in bruikleen gegeven aan het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Weten
schappen (KZGW). Sinds die tijd was hij in hun museum in de Wagenaarstraat
te aanschouwen en heden ten dage in het Zeeuws Museum in het Abdijcomplex
te Middelburg. De beker was voor het eerst buiten Sint-Maartensdijk te bekijken
in 1841 in Vlissingen op de expositie ter gelegenheid van de onthulling van het
standbeeld van Michiel de Ruijter. Sinds die tijd is het pronkstuk in veel plaat
sen geëxposeerd. In juni 2019 was de beker voor één dag weer eens terug in de
plaats van herkomst, in het kader van de viering van het 250-jarig bestaan van het
KZGW. In 1850 verscheen in het jaarboekje Nehalennia voor het eerst een artikel
over het Sint-Jacobsgilde van de hand van predikant Johannes Was.1 Door her
nieuwde aandacht voor dit gildezilver ontstond de wens om nog meer te weten
te komen over het ontstaan, de ontwikkeling en teloorgang van dit gilde. In het
archief van de voormalige gemeente Sint-Maartensdijk zijn ook archiefbeschei
den opgenomen, afkomstig van dit gilde. Zij vormden een belangrijke bron bij de
totstandkoming van dit artikel.
27
1 J. Was, Het Sint-Jacobs Gilde te Sint Maartensdijk. In: Nehalennia, Jaarboekje voor Zeeuwsche
Geschiedenis en Letteren, 2 (1850), 221-253.