LUCHT
In zijn letterkundige kroniek (PZC) leidde Hans Warren, onder
de kop 'Koos van Zomeren verkoopt lucht', de schrijver op za
terdag 8 oktober naar het literaire schavot. Het slachtoffer
kwam daar echter nooit aan. Onderweg kreeg Warren de smaak te
pakken. Hij sloeg beide ogen van de luchthandelaar dicht,
schopte hem in zijn kruis, sneed beide ballen af, doorstak de
hartstreek en bestrooide tenslotte alle wonden met ongebluste
kalk, in de hoop dat Van Zomeren in het niets zou oplossen.
Ik ken Koos van Zomeren nog uit de tijd dat hij voorman was
van de Socialistische Part ij in Nijmegen. Op zijn beste ogen
blikken kwam hij over als een ouwel ij ke, pedante knaap met het
gemoed van een diepvrieskip. Geen wonder, dat ik plezier had
in de recensie van Een jaar in scherven, privé-domein nr. 150.
In het artikel neemt Warren niet de moeite het boek te
analyseren. Nu valt er over de vorm van een dagboek natuurlijk
weinig te zeggen. Over de stijl maakt Warren één opmerking: het
boek is slecht geschreven. Nadere toelichting ontbreekt.
Warrens frontale aanval richt zich op de persoon Van Zome
ren. Hij vindt hem een zeur, een intrigant en de meest over
schatte schrijver van ons land. Hij vraagt zich af: 'hoe heeft
iemand met zo'n schrijnend gebrek aan talent als Van Zomeren
in de literatuur ook maar enige naam kunnen maken? De lezer
krijgt de vraag vervolgens aldus beantwoord: 'Van Zomeren dankt
zijn faam geheel en al aan de handigheid die h ij zelf en zijn uit
gever aan de dag leggen bij het bespelen van de publiciteit.'
Verder betreurt Warren het dat de enige pikante passage
zich afspeelt in de droom van de schrijver. Het laatste bezwaar
geldt tenslotte Van Zomeren als natuurbeschouwerOok daarin
blijkt hij volgens de criticus een farce. Immers, Van Zomeren
laat zich door een loslopende hond begeleiden als hij op ver
kenning gaat
Van dat argument was ik behoorlijk ondersteboven. Met tegen
zin begon ik aan Van Zomerens onboek. Maar, o wonder, ik las
het in een dag uit. Nu was het voor mij natuurlijk 'pikant' om
oude kennissen ten tonele te zien gevoerd, maar de natuur
observaties las ik met minstens zoveel genoegen. En op het
stijlvermogen van de auteur viel niets af te dingen. (Was dat
nou die etter uit Nijmegen?)
Wat heeft Warren tegen Van Zomeren? Het is niet de eerste
keer dat hij hem aanpakt. Het Verhaal werd ook afgekraakt. Ove
rigens geeft Warren zijn slachtoffer één ding mee: 'Je krijgt
Van Zomeren van top tot teen in zijn blootje.'; in de kontekst
van de kritiek bedoeld als negatief kompliment.
Ook deze opmerking slaat de plank mis. Van Zomeren toont
zich niet volledig in zijn dagboek. De schrijver bewoont een
aardig huis. Hij vertelt de lezer alles over wat zich afspeelt
in de huiskamer, de keuken, de gang. Over de bovenverdieping
zwijgt hij, op de studeerkamer en de helft van het echtelijk bed
n a
Warren gaat in zijn dagboeken anders te werk. Bij hem doet
het hele huis mee, maar is dat een vereiste om een interessant
dagboek te schrijven?
ANDRE VAN DER VEEKE
52
