<L C
Ik lag uren te luisteren naar het geluid van wegsijpelend water, langzaam nat
wordend van het dampende laagveen onder me. De veilige schoot van moeder aar
de.
Bloed en bodem?!
Ik schreeuwde het mezelf toe, daar in mijn eentje op de wijde vlakte van het
verdronken land van Reimerswaal: 'Slager, je begint een eng mannetje te wor
den... Wees blij, dat je niet tien jaar eerder geboren bent, want dan had je
goed fout gezeten!' En ik lachte er om terwijl meeuwen verschrikt opfladder
den over over zoveel kabaal.
Pas in 1978 leerde ik dat de Schelde écht een enge invloed heeft op mensen die
hun jeugd aan dat water doorbrachten. Die zomer zou ik een radio-portret maken
van de Schelde en op een prachtige julidag liep ik samen met mijn vriend John
Rigaud, geboren aan de Schelde bij Dikkelvenne ten zuiden van Gent, door een
weiland bij het gehuchtje Gouy. We vertelden elkaar nostalgische verhalen over
gelukkige jaren aan de boorden van de rivier, want John's herinneringen waren
minstens zo mooi als de mijne.
Toen zagen we een groepje bomen in de verte. Daar moest de bron zijn, had een
jongen in het dorpje ons verteld: la source de l'Escaut. Op het parkeerterrein
stond een dikke Mercedes met een Belgisch nummerbord. Drie heren waren even
verder druk in de weer bij een grote, glimmende koeltas. Ze deden er flesjes
water in. Eén van hen daalde langs een paar treden af naar de bron, die hier
met ongekende kracht uit de bodem barstte en er voor zorgde dat de rivier al
meteen bij het begin een breedte heeft van twee, drie meter.
We maakten kennis met de bebaarde burgemeester van Rupelmonde, met de plaat
selijke VVV-direkteur en met Bert Peleman.
Sinds ik Peleman ken, kan ik niet meer onbevangen denken over de Schelde.
Want hij heeft me uitgelegd, dat de Schelde een 'Groot-Dietse rivier' is- Im
mers de plek waar we stonden was ooit 'Diets' gebied: Frans Vlaanderen!
De hoogvlakte waaruit de Schelde ontspringt mag nu dan het plateau van Saint
Quentin heten, eigenlijk is dit de hoogvlakte van Sint Kwinten. Het nabijge
legen Cambrai was ooit Kamerrijk en Tournai verderop aan de rivier heet nog
altijd Doornik volgens de Vlamingen.
Zo is de Schelde de samenbindende stroom voor 'de edele Nederlanden', want
met die drie woorden vertaalt Peleman de latijnse aanduiding 'nobile Belgium'
uit de dichtregels, die in de stenen bij de bron staan gebeiteld:
'Heldere bron der Schelde/ Gelukkig is uw lot/ Aan gewijde grond ontstromend/
bespoelt en verrijkt gij de edele Nederlanden/
32