Ergens eenzaam en alleen
JAN BEE LANDMAN
Alleen. Martenglass in een steeds verder afkoelende flat ergens in
Warszawa. Het tartte zijn zelfbewustzijn. Hoe had het zover met hem
kunnen komen? Veel moest hij in zijn onnozelheid gezondigd hebben
om het fortuin zo te mishagen. Waarom was hij niet gewoon getrouwd
met een half mud vrouwenvlees? Keus te over uit de tientallen dames die
zijn bed gekruist hadden. Dan zat hij nu genoeglijk in een eengezins
woning in Prins Alexanderstad, misschien zelfs een schakelbungalow in
Capelle aan den IJssel. Knuffelig samen met moeder-de-vrouw op de
bank, des avonds, voor de beeldbuis, terwijl het moegespeelde kroost te
bed lag. Kon het idyllischer? Niet, vanzelf, in de verbeelding van een
vereenzaamd man. Maar wat als de harten bekoeld waren? Wat als
vrouwlief rechtop ging zitten bij zo'n eigentijdse film waarin de
misdeelde huisvrouw het avontuur zoekt? En wat als hij meer in het kruis
voelde bij het zien van Miss Sierra Leone dan bij het betasten van zijn
eigenste ega? Dat zou problematisch zijn en noodde tot uiterste
behoedzaamheid. Neen, hij hield het voorlopig maar bij zijn lijfliederen:
'Solitary Man' van Neil Diamond en 'I'm just sitting on a fence' van joost
mocht weten hoe die gasten heetten; twee filosofisch doortimmerde
werkjes die benadrukten dat men beter tachtig jaar alleen kon blijven
dan een maand met de verkeerde verkeren.
Een diepe zucht ontsnapte Martenglass. Hij keek rond. De flat behoorde
toe aan een nicht van een schoolvriendin van een bekende van Monica.
Gewoonlijk vond hij het boeiend om de kamer van een ander te
bekijken, zo veelzeggend als dat kon zijn: de tastbare neerslag van
iemands wensen en noden, de weerspiegeling van een innerlijk. Meestal
was een enkele blik op de boekenkast voldoende. Stonden daar slechts
enkele werkjes op praktisch gebied, een encyclopedie en wat actuele
romannekes dan kon men maar beter meteen de jas aanschieten en
afscheid nemen, want eer viel aan de lijd(st)er aan dergelijke geestes
armoede toch niet te behalen.
Hier, in Polska, lag dat anders. De wetten van vraag en aanbod bestonden
hier niet, had Monica hem verteld. Boeken waarnaar miljoenen hunker
den werden in een oplage van een paar duizend gedrukt, maar werkjes
waarop niemand zat te wachten rolden met z'n tienduizenden van de
persen. Het bezit ervan zei dus weinig en hetzelfde gold waarschijnlijk
voor de rest van de karige en fantasieloze inboedel.
De flat had maar één kamer, zodat het meubilair zich had moeten
21
