Ballustrada Optima Forma
Lezers hebben een slechte naam: op straat, in de kroeg, op de werk
vloer. Iemand die veel leest: daar is iets mee. Die kan het leven waar
schijnlijk niet aan.
"Je verleest je verstand," zei mijn oma altijd tegen me als ze me weer
eens achter een boek aantrof en ondanks het huiveringwekkende
beeld dat ze me voorhield van een slinkende voorraad hersencellen,
bleef ik volhardend in het kwaad.
Haar bezorgdheid was oprecht. In het echte leven moet je niet lezen
maar uitkijken, opletten, op je qui-vive zijn; voor je het weet mis je
een kans of laat vriend of vijand je struikelen. In haar ogen was het
leven een aaneenschakeling van praktische handelingen; het lezen
van boeken betekende 'verminderde aandacht'.
Ik herinner me mijn eerste gang naar een R.K. Bibliotheek ('De Kruis
vinding') in Rotterdam-zuid. Zes jaar oud meldde ik me vol verwach
ting bij de onaangedane bibliothecaresse achter de balie die me op
een kaartje als jeugdlid inschreef. Vervolgens zocht mijn blik erken
ning bij andere aanwezigen; lezers die konden begrijpen hoe gelukkig
ik was dat ik voortaan in hun midden hoorde.
Maar niets of niemand in de lege vestibule keek terug. De wanden
waren zo kaal dat je niet meer wist waar je stond, als je er te lang naar
staarde. Ook de boeken zelf reageerden niet. Ze stonden ver weg en
hadden een schutkleur; ze verdroegen lijdzaam hun bruine kaften.
"Astublieft, jongen."
Ik mocht uit een blinde catalogus twee boeken kiezen. Ik moest af
gaan op onbekende schrijversnamen die ik nauwelijks kon lezen. In
de catalogus stonden natuurlijk geen plaatjes.
Als je het talent hebt om te lezen, dan kan niets je bestemming te
genhouden, alle alarmerende berichten in de pers ten spijt. De jeugd
leest niet meer? Nou ja, dat heeft ze altijd min of meer aan enkele af
gevaardigden overgelaten.
Vooral de meer welgestelden kopen tegenwoordig boeken?
Maakt niet uit, met een beetje toewijding kun je toch als armoed
zaaier aan een prachtcollectie komen.
Blijft de leeshonger je desondanks kwellen, dan breng je af en toe een
bezoek aan het boekenbordeel, de bibliotheek, of je steelt in het ui
terste geval de boeken van je favoriete auteurs.
4
