Ballustrada Optima Forma
Ik herlees Een Maand in de Provincie van J.L. Carr. Ik heb het boek
geleend. Ooit moet ik het teruggeven aan de rechtmatige eigenaar.
Het gaat om een uitgave (paperback) uit 1986 van uitgeverij Veen;
vertaling Marijke Emeis. Het boek wordt niet herdrukt en is nergens
meer te krijgen. Ik lees en terwijl ik geniet van de sterke zinnen - wat
te denken van een opening als: "Toen de trein tot stilstand kwam
struikelde ik, een plunjezak voor me uit duwend en schoppend naar
buiten. Aan het begin van het perron riep een wanhopige stem: 'Ox-
godby...Oxgody.' Niemand die een handje hielp, dus hees ik me,
over enkels en voeten vallend om bij mijn mand (op het rek) en
mijn opvouwbaar veldbed (onder de bank) te komen, weer de coupé
in. Als dit een proefzending noordelingen was, bevond ik me op
vijandige bodem en dus keek ik niet al te best waar ik mijn laarzen
zette. Ik hoorde hoe één vent zijn adem inhield en een ander grom
de: geen van beiden zei iets." - merk ik dat ik mijn leestempo terug
schroef. Sommige stukjes lees ik twee, drie keer. Bij een enkele zin
blijf ik steken, beschroomd om verder te gaan. Zo zou ik willen
schrijven, volmaakt natuurlijk van toon en zo 'gemakkelijk'.
Gewassen Vlees van Thomas Rosenboom cadeau gekregen. Sponzig,
gezwollen proza is mijn eerste indruk, hier en daar een fragment
lezend. Bij het begin beginnen is het minste wat je kunt doen. Maar
ik doe het niet. Iets houdt me tegen. Misschien de foto van de auteur
op de omslag. Een beminnelijk oud jongetje dat de lezer bemoedi
gend toelacht. Ik leg de 732 bladzijden weg. Een andere keer, beloof
ik. Nu niet.
Wie zei ooit dat lezen gemakkelijker is dan schrijven?
Het meest deprimerende boek dat me dit jaar onder ogen kwam:
Aug. P. van Groeningen - volledig werk, uitgegeven door Van Oorschot
in 1978. Van Groeningen was een randfiguur in de beweging van de
Tachtigers. Hij schreef een naturalistische roman Matha de Bruin,
enkele verhalen en verder zijn in de bundel veel brieven opge
nomen.
"Tegen haar zeventiende jaar kwam er in Martha verandering: ze
werd loom en lusteloos, voelde vage ongerustheden door haar lijf
gaan, het bloed soms naar haar hoofd stijgen zodat ze duizelingen
kreeg, en haar maag van streek was."
5