in woelige tijden. Ook geen pelgrimsoord, zoals ik in het begin van
het artikel gemakshalve stelde. Geloven in literatuur is immers niet
hetzelfde als geloven in een opperwezen.
Op knappe wijze stelt de schrijver een definitief antwoord op de
vraag naar zijn beweegredenen nog even uit. We krijgen het levens
verhaal van Verhaeren te horen en de liefde, al op jeugdige leeftijd
opgedaan, voor een speciaal gedicht van de dichter: 'De Veerman' of
liever gezegd: 'Le passeur d'eau', want de dichter schreef zijn verzen
in het Frans.
In dit gedicht gaat het om een veerman die de overkant van een
rivier wil bereiken, omdat vandaar een vrouw hem roept. Onderweg
gaat echter alles mis. De roeispanen blijken van inferieure kwaliteit,
het roer breekt. De man bereikt de overkant niet. Wat hij wel steeds
tussen zijn tanden geklemd houdt, is een groen rietje, ten teken dat
hij de hoop nooit opgeeft. Ter verduidelijking: Verhaere behoorde
tot de symbolisten, in wier werk het minder om de anekdote of
werkelijkheid dan wel om de duiding van het gebodene ging, de
symboolwerking. Op dit punt van uitleg gekomen is het voor de
Bruyne zaak om kleur te bekennen. Hij komt niet op de eerste plaats
voor de graftombe of voor het dorp, maar om zichzelf een spiegel
voor te houden. Hoe staat het met zijn idealen? Is het nog de moeite
waard om die er op na te houden. Wat zijn de gevolgen als hij zich
volledig zou conformeren aan de 'realiteit'. Het antwoord op deze
vragen mag ik natuurlijk niet verraden, maar het feit dat Aarnout de
Bruyne nog steeds hoofdredacteur van de Slibreeks is, zegt natuurlijk
genoeg.
De Veerman van Sint-Amands is een boek dat prettig leest (tip voor
Vlaanderen) en je steekt er nog wat van op ook (tip voor het noor
den). Af en toe raakt de schrijver duidelijk onder de indruk van zijn
eigen gevoelens, speciaal als het herinneringen aan zijn jeugd
betreft, maar wonderlijk genoeg doet dat nauwelijks afbreuk aan de
kwaliteit van zijn verhaal. Het boekje is prachtig vormgegeven en
voorzien van vele foto's. Achter het verhaal staat het gedicht van
Verhaeren in de oorspronkelijke versie en in een Nederlandse ver
taling van Martin de Haan.
Slibreeks nr. 78: De Veerman van Sint-Amands, door Aarnout de Bruyne.
Te bestellen bij Stichting Kunstuitleen Zeeland, tel. 0118-611443.
41
