zullen worden als ze in Hem geloven. In mijn wereld is een plek
een plek, en als er zich iets dramatisch heeft afgespeeld kan het
heel goed een gedenkwaardige plek worden. Want ja, ik geloof wel
in de magie van plekken, ik heb ik-weet-niet-hoeveel televisie-items
gemaakt, die op dat gegeven berustten. M'n misschien wel meest
bewonderde film heette zelfs Geschiedetiis van een Plek, een ding van
3,5 uur over een idyllisch stukje heide bij Amersfoort, waar nu een
Politieschool is gevestigd en in de oorlog het beruchte concentratie
kamp. Veel ellende, jongens. Niks verhevens aan, of het zou de
dapperheid van sommige gevangenen moeten zijn. Die simpele
spreuk op de Boulevard, afkomstig uit mijn bundel Echoput Lucht
kasteel, zaait zelfs al misverstand. Hij komt uit een gedicht in een
cyclus die zich bezighoudt met de opkomst van een soort jeugd, die
echt rebels was. Dus niet zoals je nu ziet: een door de overheid in
zijn oneindige wijsheid gedoogde en zelfs aangemoedigde rebels
heid, een gedragspatroon bij een bepaalde leeftijdsgroep, die erkend
wordt als zijnde nodig voor de ontwikkeling van de puberale per
soonlijkheid, ik roep maar even wat. Herkenbaar en daardoor onge
vaarlijk. De op waarheidsgetrouwe waarnemingen berustende maar
fictieve mensen uit het gedicht hebben wel degelijk invloed op de
gebeurtenissen gehad. Ze hebben de feitelijke macht overgenomen,
maar moeten het dan af laten weten omdat ze niet de mentaliteit
hebben die je nodig hebt om macht uit te oefenen. Maar goed, in
die regels staat dus eigenlijk: hier gebeurde iets adembenemends,
maar toch is het geen verheven plek geworden. Geen verplichte
twee minuten stilte bij een foeilelijk monument, en dan nog voor
namelijk bijgewoond door vertegenwoordigers van de mentaliteit
die deze ellende over ons heeft gebracht. Het is toegestaan om die
woorden, die het zonder een context moeten stellen, op één per
soon te betrekken i.e. de dichter. Maar dan nog is het een kwestie
van mentaliteit. Laatst kreeg ik een kaartje van de hoofdredacteur
van het blad voor junkies Mainline. Hij had daar in Vlissingen van
de lente zitten genieten en schreef zoiets als 'nou, ik vind het hier
behoorlijk verheven', waar je dan zelf bij mag denken: die zuur
pruim van een Verhagen Maar het is een dichtregel die er staat,
geen som. Er staat meer dan die paar woorden. Er staat: of er is
op de hele wereld geen enkele verheven plek te vinden, of heel de
wereld is een verheven plek. Dus die suffe Vlissingers die denken
dat ik hun prachtige stad beledig kunnen daarmee ophouden. Wij
doen deze uitspraken voor een literair periodiek, dus men kan de
20
