De Zeeuwsche Stroom
kon hem niets ten laste worden gelegd. Intussen was hij meer dan
twee jaar gedetineerd geweest. Over zijn ervaringen van die jaren
zijn brieven en documenten genoeg die onthullend zijn voor de
onmenselijkheid van het toenmalige Nederlandse rechtssysteem.
Maar ze vallen buiten het kader van dit artikel.
Om de schijn van partijdigheid te vermijden - de 'verdediger' zou
immers toch enige sympathie voor zijn 'beklaagde' kunnen gaan
opbrengen - heb ik in het bijzonder onderzoek gedaan naar zijn
medewerking aan het tweewekelijks verschijnend blad van de afde
ling NSB Zeeland, De Zeeuwsche Stroom.
Het viel mij op dat Venema deze medewerking slechts terloops ver
meldt, waardoor ik het vermoeden kreeg dat hij de desbetreffende
bijdragen nauwelijks gelezen had. Hij had zich een hoop moeite
kunnen besparen. Ik moet toegeven: het is geen opwekkende
lectuur. Ik kan na lezing van deze artikelen die Beversluis als hoofd
opsteller (in die jaren een modieus nationaal-socialistisch purisme
voor hoofdredacteur) van mei 1941 tot april 1942 bijdroeg, alleen
maar vaststellen dat hij zeker in die maanden een fanatiek en ver
blind aanhanger is geweest van het nationaal-socialisme in zijn
meest principiële en abjecte vorm. Zijn bijdragen die hij in de func
tie van hoofdredacteur schreef, vormen een overtuigend beeld.
Beversluis geloofde heilig in de definitieve overwinning van Duits
land, in de zegeningen van het komende Duizendjarig Rijk, en de
schuld van Amerikaanse en joodse imperialisten aan alle ellende in
de wereld. Kortom, alle lasterlijke clichés van de nazi-propaganda,
die al vóór de oorlog ook in Nederland gehoord werden, zijn terug
te vinden in deze artikelen. Plotseling, in 1942, houdt de medewer
king van Beversluis op. Hij treedt af als hoofdredacteur en werkt
niet meer mee aan De Zeeuwsche Stroom.
Venema doet zijn best om alle problemen en chicanes die zich op
het persoonlijke vlak tussen partijbonzen, de mensen van de pers,
de radio-regeringsambtenaren en de literator Beversluis hebben
voorgedaan, zo breed mogelijk uit te meten. Dat allemaal om aan te
tonen dat hij een principeloos, opportunistisch en gefrustreerd
mens was. Liefst een geboren fascist, als zoiets mogelijk was geweest.
27