Odysseus op de Aardappelenbuit Cees Maas
De zee is volmaakt vandaag. De golven breken net niet en rollen in
ovalen aan. De sloomte van de deining maakt me slaperig. Op de
einder branden wat wolken en het is niet echt koud, hoewel de
zomer voorbij is. De Schaar van Renesse ligt leeg en wijd voor me.
Klaar om genoten te worden.
De peddel maalt door het water en de punt van de kajak snijdt door
de groene golven. Af en toe spettert een beetje zee tegen mijn gezicht
maar dat is niet onaangenaam. De dag is nog vers, maar zit al vol din
gen. Daarnet zag ik een grijze zeehond op een zandplaat. Het dier rol
de voortdurend om zijn eigen lengteas en leek me niet op te merken.
Ik voer er heel stil op tien meter voorbij en hoorde hem zacht woefen.
Ik vaar met mijn kleine boot in de oude Scheldemond. Waar al in
de prehistorie de rivier de zee opzocht, lang voordat de zuidelijker
Westerschelde de monding werd. Het was heilig land van de Kelten,
van groot strategisch en commercieel belang voor de Romeinen.
Het is het mystieke gebied van Nehalennia, de Keltisch-Germaanse
godin van de zeevaarders. Ze had rond het jaar 200 tempels bij Dom
burg en Colijnsplaat. En je kunt haar nog horen zingen als je goed
luistert. Of is het 't gefluister van de druïden dat door de lucht gaat?
Ach, waarschijnlijk is het een vliegtuig dat zachtjes aan de hemel
snurkt. Ik kijk omhoog, maar zie niets.
Ik vaar door de geschiedenis. Over sporen uit de bronstijd, verdron
ken nederzettingen uit de ijzertijd en over Romeinse dakpannen. Het
donkere land waar ik op aankoers en waar vandaag de wilgentenen
als hekwerken in de duinen staan, heette toen Scaldia. Later hebben
ze daar Schouwen van gemaakt. Hoe wreed.
En middenin die grote geheimzinnige Scheldemonding drijft zomaar
een rotgans wat mee op het ebbetje. De witte streep op de hals van
de vogel is als een krijtlijntje op de grauwe zee. Er ligt een jacht voor
anker. De Kalypso, lees ik op de achterplecht. Een vrouw in noorse
trui groet me wanneer ik op een meter afstand voorbijvaar en vraagt
in het Duits of ik koffie wil. Ik lach beleefd van nee.
De Voordelta, zo heet het gebied voor de kusten van Schouwen
en Goeree nu, ondergaat als gevolg van de deltadammen grote mor
fologische veranderingen. Er ontstaat een zandbankengebied met
80